Introduction

The Arts + Creative PD programme is the result of a broad deliberation between various initiatives within the UAS Art Education, the professor platforms1arrow1.https://regieorgaan-sia.nl/praktijkgericht-onderzoek/lectoren-platforms/overzicht-lectorenplatforms/ focused on arts and creativity, and the opportunity offered to the UAS by the Ministry of Education, Culture and Science to develop a pilot for a professional doctorate. Earlier, the proposition A third cycle for the Arts and Creative Sectoroutlined the background to arts and creative research in the Netherlands and expressed the widely felt need for a third cycle in the form of a professional doctorate. The Arts + Creative sector is as good as ready for a third cycle”, the proposition states. The education is firmly rooted in strong traditions and the highest quality, and in the direct context of the professional field. (…) A strong research community and tradition have emerged, with strong networks and lasting partnerships within and outside the universities of applied sciences.” 2arrow2.Een derde cyclus voor de kunst- en creatieve sector. Propositie pilot derde cyclus HBO/cluster Kunst en Creatief, 2020, p. 3.

This proposal is the operational translation of this proposition and ensures that UAS Art Education will be able to actually start their third cycle in 2022. It fits within the broad framework of the national PD pilot working group. It has been drawn up by a taskforce of three members who have each contributed specific expertise about artistic and design research and have extensive experience with third-cycle trajectories and organisational forms. The taskforce was directed by a board of managers from UAS Art Education. Furthermore, it was provided with advice and suggestions by an advisory committee of professors from the Arts and Creative disciplines of the universities of applied sciences.3arrow3.See Annex 1 for the composition of both bodies The taskforce, board and advisory committee were supported by Wilma Diepens and Rens Holslag of the St. Joost School of Art and Design. Director René Bosma formed the link with the national working group for the PD pilot.4arrow4.Association of Universities of Applied Sciences. UAS professional doctorate. A professional degree programme focusing on practice-based research.

This proposal marks the beginning of the pilot. It outlines the playing field that gives room for successive iterations of improvements and refinements. During this process, the core of the programme will remain in place: a third cycle that will make it possible both to push the boundaries in the professional practice of artists and designers, and to intervene in social challenges and processes.

Taskforce PD Kunst + Creatief, November 2021

  • arrowLiesbet van Zoonen
  • arrowAnke Coumans
  • arrowMichel van Dartel

1Educational Profile

1.1PD profile in outline

The Arts and Creative sector encompasses a range of disciplines, from performing arts to heritage, from film to architecture, from fashion to media and interaction design, from music to visual arts. It includes making practices, design, curatorial and pedagogical practices, and this does not exhaust the list. A characteristic of the sector is that practice-based research involves both interventions in its own arts and creative domain and a focus on other social domains and issues.5arrow5.UAS-PD. Een beroepsopleiding waar praktijkgericht onderzoek centraal staat. Maart 2021, p. 10. Practice-based research can be about, for example, the significance of new materials and techniques in the visual arts (think bio or digital art, for instance) as well as about dance or music as a form of therapy or professional training, among many other things.6arrow6.More examples of practice-based research in the Arts + Creative sector are extensively described in the proposition Een derde cyclus voor de Kunst en Creatieve Sector, September 2020. As such, demand articulation in the Arts + Creative PD stems both from the practice of artists and designers themselves, as well as from other social practices. This diversity and multidisciplinarity is also reflected in the training and research of the fifteen institutions that are jointly shaping the pilot for the PD programme in the Arts and Creative sector.7arrow7.HKU, Rietveld, AHK, HvA, KABK, Hogeschool Rotterdam, Codarts, Avans Hogeschool, Buas, Fontys, DAE, Zuyd, Artez, Hanzehogeschool, InHolland. This involves both monosectoral-art schools and the arts and creative studies in multisectoral schools.

The Arts + Creative PD programme does justice to the diversity in the sector. At the same time it has a clear demarcation with respect to other PD programmes and with respect to university PhD programmes in, for example, the humanities. This does not alter the fact that collaboration is possible with other PD programmes and with the universities.

The Arts + Creative PD programme is based on artistic and/or design research that responds to a question relevant to the candidate’ art or creative practice, and/or that focuses on an intervention from that practice in a specific social context or practice. Over a period of four years (full-time) or a part-time equivalent with a maximum duration of eight years, a creative professional works through a combination of research and creation, learning and reflection on the required qualifications and final products. This adds up to the equivalent of 240 EC. At its core are one or more arts and creative interventions, combined with a well-grounded, coherent reflection that can be presented in various communicative form(s) and contexts.8arrow8.By ‘arts and creative interventions’ we mean all arts and creative works, actions, processes, methodologies, approaches, action knowledge, products or prototypes that contribute to solving problems in professional practice, both from the arts and creative sector itself and from other domains. In addition, receiving training and supervision, teaching and ensuring adequate dissemination are part of the programme as well.

Regardless of whether the question articulation stems from an artistic, design or other social practice, the research is completed with a portfolio of arts or creative interventions and an accompanying reflection that is in line with international standards.9arrow9.See § 3.4 on quality care for more details.

Expected candidates for the PD programme (some candidates will recognize themselves in multiple categories) are:

  • arrowPracticing artists and designers: The PD programme will raise the practices of these creative professionals to a higher level, will contribute to the development of the field, will make their innovative power sustainable, will create connections with other social fields and partners, and will ensure the connection with the international workfield.
  • arrowFor teachers and researchers of arts and design programmes: The PD programme will contribute to the professionalisation of teaching staff, will strengthen the research culture of the participating institutions, and will ensure the valorisation of research within the educational and professional field.
  • arrowFor talented graduates from master programmes in the arts and creative studies, who have already gained demonstrable experience in practice based research in their studies and whose research proposal testifies to the context in which they intervene: the PD programme extends the free research and innovation space for aspiring talent, which in the current situation — in which the creative professional must quickly grow towards an independent or embedded practice — is too scarce, and gives students, after they acquire the PD qualification, more opportunities to take on a constructive role in arts education, the professional practice and the workfield.

Through the PD programme, creative professionals are formed who will be able to ‘intervene in complex practices’10arrow10.Programme Team of 3rd cycle in higher professional education (2020). UAS Professional Doctorate: ‘A professional degree programme focusing on practice-based research. Learning to make interventions in complex business practices.’: that is, professionals who know how to explore and identify innovations within the complex practices of artists and designers (the innovator); who can use artistic and/or design methods to deepen practice, and/or can otherwise enrich the field (the researcher), and/or can impact ideas around complex social challenges (the change agent). They collaborate on an equal methodical level with various actors in their research field, are able to transfer methodical and practice knowledge to these actors, as well as to other artists and designers. They are also capable of critical reflection on their own role, ethics, responsibility and accountability in deepening and renewal processes (professional).

1.2Content focus

The PD programme covers the broad and diverse field of research in and through the arts and creative practices. Over the years, this multiplicity has been organised in various ways. For example, a distinction is often made between artistic research and design research11arrow11.See, for instance, SIA (2020). ‘Verkenning naar de versterking van praktijkgericht onderzoek aan kunsthogescholen’. The report also mentions research on the arts. This falls outside the focus of the Arts + Creative PD.:

Artistic research

In artistic research, one’s own art or creative practice is the reason for doing research. This research distinguishes itself methodologically from academic research on the arts in that it takes place in, and through, artistic and creative practices. The results of the research are therefore partly artistic practices and products: performances, compositions, shows, installations, sculptures. In this sense, artistic research often has more in common with technical design research than with humanities research.12arrow12.Borgdorff, Henk (2009). Onderzoek in het kunstonderwijs. Tijdschrift voor Hoger Onderwijs, 27(4), p. 274.

Design research

Design research involves the use of artistic and/or design methods to achieve an intervention in another social practice or in a curatorial or pedagogical practice. Within this type of research, artists, heritage professionals and designers work on socially relevant innovations, together with all possible parties in the field in question. As a rule, there is co-creation and there are multiple stakeholders. In this context, the term ‘Key Enabling Methodologies’ is used to identify the various creative interventions in social practices.13arrow13.Alonso, M. B., van der Bijl-Brouwer, M., Hekkert, P., Hummels, C., Kraal, J., Krul, K., … & Tromp, N. (2020). Sleutelmethodologieën (KEM’s) voor missiegedreven innovatie. CLICKNL.

In the arts and creative domain, the distinction is made between ‘arts as research’, in which one’s own art or creative practice can be a form as well as an object of research, and ‘arts in research’, in which art or creative practices play a role in other forms of research, conducted for the benefit of social transitions.14arrow14.Wang, Q., & Hannes, K. (2015). A typology of arts-based research. In Undisclosed issues in qualitative research, Date: 2015/04/09-2015/04/10, Location: Brussels, Belgium. In addition, the terms ‘practice- led’ and ‘practice-based’ are frequently used to make a similar distinction. Practice-led research involves interventions in the arts or creative practice, while practice-based research leads to new knowledge or interventions related to another domain by means of creative artifacts or processes.15arrow15.Candy, L. (2006). Practice based research: A guide. CCS report, 1(2). In the actual practices of artists and designers, we often see a combination or overlap of these forms of research.

The creativity and urge for innovation inherent in the sector, means that every typology and every category with which one tries to map out the research field will always be confronted with practical examples that expand the limits of these classifications. The substantive focus of the Arts + Creative PD programme is, therefore, fundamentally open and enabling within the boundaries of the admission requirements and final attainment objectives. The inevitable discussion about and reflection on the question of what artistic and/or design research is and which requirements it should meet is an essential part of the enrichment of the field and the reflexive professional practice to which the PD programme leads.

1.3Added value, utility and necessity

The added value, utility and necessity of the Arts + Creative PD programme lie in four areas.

Firstly, in terms of content and method, the Netherlands does not currently have an independent third cycle that builds on the BAs and MAs of arts and design education at the universities of applied sciences. There are some local programmes for PhDs in the arts in which an art school collaborates with the neighbouring university, and some art schools have designed their own route to a third cycle. In addition to the very limited number of PhD positions that can be offered in this way, there is also no overarching vision of the third cycle that can help the Arts and Creative sector continue to develop, innovate and excel, while also strengthening its international profile. “The lack of this joint highest level is a shortcoming that causes developmental processes to stall. Dutch artists, designers and creative professionals have to rely on foreign countries to develop further, based on their own practice, and PhD students from abroad fill top positions in the Netherlands.”16arrow16.Een derde cyclus voor de Kunst- en Creatieve Sector. Propositie pilot derde cyclus HBO, cluster Kunst- en Creatief, p.3

Secondly, the PD programme offers researching artists and designers the opportunity to further explore their (combination of) disciplines and innovate their practice and workfield for several years. In recent decades it has been pointed out from various angles that such artistic and design freedom is hardly present in the Netherlands anymore. In various advisory reports in the sector, from the musical theatre to the performing arts and design, the Dutch Arts Council emphasizes that there is a shortage of research and experimentation space in the Netherlands, which puts the artistic development and quality of the arts and creative sector at risk in the long run. The Council therefore recommends the strengthening of the research tradition in the sector, among other things by stimulating a research practice in the art vocational schools.17arrow17.Raad voor Cultuur. Ontwerp voor de toekomst. Pleidooi voor creatieve reflectie op maatschappelijke vraagstukken. September 2019; Zie ook: Edens, C. (2020). “Mensen hebben ruimte nodig om te klooien.” Rijnboutt Magazine #11, https://rijnboutt.nl/actueel/nieuws/mensen-hebben-ruimte-nodig-om-te-klooien/; Amsterdams Atelier- en Broedplaatsenbeleid, 2019-2022; Cultuurprofiel Rotterdam en Regio, 2018.

Thirdly, several advisory bodies and institutions have pointed out the importance of research in the Arts and Creative sector for the creative and innovation climate in the Netherlands. For example, the Scientific Council for Government Policy (WRR) and the Advisory Council for Science, Technology and Innovation (awti) state that arts and culture are essential components of an innovative national and regional ecosystem. Moreover, both bodies consider the arts and creative sector indispensable for confronting the major social challenges facing the Netherlands. The National Science Agenda has therefore put on the agenda as the main research questions the creative and innovative capacities of professionals, and the use of these professionals in solving important social problems. At the same time, in municipal and national cultural policy, presentation institutions are urged both to innovate their own sector and to contribute to social and urban challenges, causing among them a growing demand for research capacity among creative professionals.18arrow18.A.o.: Stimuleringsfonds Creatieve Industrie. Beleidsplan 2021–2024: Ruimte voor verbinding, 2020; en Gemeente Rotterdam. Cultuurplan 2021-2024 ‘Stad in transitie, cultuur in verandering’, 2020. That two-pronged research question reflects the dimensions of the PD programme’s substantive focus, aimed at interventions within artistic and creative practices themselves and/or practices on behalf of urgent social transitions.19arrow19.Taken from SIA (2020).

Finally, the Arts + Creative PD programme will also provide a deepening, development and innovation of the arts vocational education, especially of the first and second cycles of the BA and MA programmes. In the proposition for the PD programme of the UAS Arts and Creative cluster, the third cycle is therefore discussed as an opportunity to develop continuous curricula:  “third cycle can provide more room within the research curriculum to conduct the ongoing dialogue and discussion about the role and content of research, partly based on the highest attainable level (Bachelor/Master/Doctoral). In particular the master programme would benefit from getting nourished by the third cycle, so that it can continuously specify and apply its criteria.”20arrow20.Een derde cyclus voor de kunst- en creatieve sector. Propositie pilot derde cyclus HBO/ cluster Kunst + Creatief, 2020, p. 16.

1.4Programme level

The Arts + Creative PD programme realizes level 8 of the European Qualifications Framework which involves:

  • arrowKnowledge at the most advanced frontier of a workfield or study and at the interface between fields;
  • arrowThe most advanced and specialized skills and techniques, including synthesis and evaluation, required to solve critical problems in research and/or innovation, as well as to extend and redefine existing knowledge or professional practice;
  • arrowThe demonstration of substantial authority, innovation, autonomy, scholarly and professional integrity and sustained commitment to the development of new ideas or processes atthe forefront of work or study contexts, including research.21arrow21.https://europa.eu/europass/en/description-eight-eqf-levels

Several European art schools have adopted these qualification requirements and have added some principles specific to the arts and creative sector. These Florence principles22arrow22.https://cdn.ymaws.com/elia-art-schools.org/resource/resmgr/files/26-september-florence-princi.pdf cover: qualification and access; the exit profile: the PhD project and output; research culture and environment; supervision and assessment; dissemination and impact. These will return in the paragraphs in chapter 2 on the PD trajectory and in chapter 3 on Examination.

1.5Character of the programme

The PD programme can be taken full-time (four years) or part-time; the latter with a maximum duration of eight years. During that time, PD candidates spend 75 % of their time doing research, 12 ½ % receiving instruction, and 12 ½ % teaching. The programme is best characterised as collective customisation, provided by the Graduate Network in conjunction with the participating Dutch art schools. (A detailed elaboration of the programme components presented below follows in chapter 2 on the PD trajectory).

For the PD candidate, collective customisation means that the person performs artistic and/or design research on a self-defined project or process, receiving individual guidance from a supervisory committee (see § 2.3) that is in keeping with the specific research challenges of the project. In addition, the PD candidate attends common education and training components.

The supervising PD professors must hold a PhD or PD and must have experience in supervising artistic or design research. They commit to the candidate’s Training and Supervision Plan, and to the joint training programme and supervision framework elaborated in this programme plan (see Annex 2). They also jointly delve into, and qualify themselves in, good supervision practices through the Train-the-trainer offering of the Graduate Arts and Creative Network and through ongoing intervision groups.

To strengthen the collective research culture in the Arts + Creative PD programme, the Graduate Network’s PD curriculum provides collective components equivalent to 20 EC. This offering includes modules such as Advanced methods of artistic and design research; Ethics, integrity and professionalism; The role of arts and artistic research in society; Complex research environments; Forms of dissemination and writing; and/or Understanding innovation and creativity.23arrow23.The exact content and form of these components will be further developed by the graduate committee after its installation. This collective part of the PD curriculum also includes presentation colloquia in which candidates discuss their work and progress with each other, in the form of intervision and peer-to-peer evaluation.

In addition to this common part of the PD curriculum, the candidate can acquire another 10 EC with individual course components, which are determined in consultation with the supervisory committee and documented in the Training and Supervision Plan. Participation in the various components of the 30 EC curriculum is mandatory and will result in a certificate that is part of the concluding portfolio.

All participating institutions commit themselves to the vision, methods and other parts of the PD programme and the Graduate Network. They also offer a local research context in which the possibility for inter- and transdisciplinary cross-fertilization exists, and an infrastructure in which (inter)national exchange is realized. In this environment, the PD candidate has access to adequate financial and infrastructural resources, as well as staff and technical support to carry out the research. The institution also gives the candidate the opportunity to teach about the candidates own research.

1.6Final qualifications

The generic description of the European Qualifications Framework with regard to the knowledge, skills and attitude of level 8, is given shape in the Arts + Creative PD programme in a portfolio of

  • arrowOne or more art or creative works and/or interventions; combined with
  • arrowA substantiated and coherent reflection that can be presented in a variety of communicative forms; and completed with
  • arrowReporting and certification on supervision, training, education, dissemination and any other relevant activities.

Based on these qualifications, the candidate should be able to perform four intertwined roles upon completion of the PD trajectory:

1The PD candidate as innovator

In this role, the candidate is able to design an intervention that innovates the art and/or design practice itself (including making, design, curatorial and pedagogical practices) and/or revises its relationship to other social sectors. This covers the following characteristics:

  • arrowThorough knowledge of the state of the art in the field;
  • arrowBeing able to identify where and why innovation is needed and its place in the context of the profession and its development/ tradition;
  • arrowThe creative ability to explore that innovation by means of interventions.

2The PD candidate as researcher

In this role, the candidate will be able to design and conduct methodical and transparent research that connects with and enriches the practices of the arts and design sector. This covers the following characteristics:

  • arrowThe independent development of a relevant and innovative research question;
  • arrowMastery of the methods and methodologies needed to answer the research question;
  • arrowThe ability to communicate appropriately about the research.

3The PD candidate as change agent

In this role, the candidate achieves change within social domains other than the candidates own field of practice. This covers the following characteristics:

  • arrowA thorough understanding of the practical, organisational and procedural complexities of the relevant workfield, also in relation to the wider social context;
  • arrowInsight into the behavioural components of change and renewal processes;
  • arrowExpressiveness and mobilizing power.

4The PD candidate as professional

In this role, the candidate demonstrates professional reflexive and ethical capacity. This covers the following characteristics:

  • arrowThe ability to reflect on one’s own artistic and design research by positioning it within existing research traditions;
  • arrowThe ability to name and assess the importance and significance of the practical research for the relevant environment of collaborating parties;
  • arrowThe ability to transfer methodical and practical knowledge to other professionals;
  • arrowKnowledge and awareness of the ethical and integrity issues in the practices of artistic and design research, and of the associated action repertoires.

For the arts and creative industries, these four roles will often coincide in the practice of research. For example, in some projects, innovation, research and impact are intertwined, and artistic research is seen as a form of impact in itself.24arrow24.See, for instance, Kryssa, J. (2017). Exhibitionary practices at the intersection of academic research and public display. In Futures of Artistic Research, Academy of Fine Arts Finland. In addition, post-doctoral artists and designers will logically remain professionals in the roles of change agent, researcher or innovator.

As learning outcomes of the Arts + Creative PD, it is better, therefore, to understand the four roles as dimensions of the research practice that may be present, intertwined, or separated in specific projects in different ways or moments. For this reason, in this pilot, an overly mechanical use of these roles in assessing the learning outcomes is not appropriate.

2PD Trajectory

2.1Programme content

The programme content can be characterised as collective customisation. It consists of a combination of individual and collective activities, which are partly carried out within the institution and partly within the Graduate Network. These individual and collective activities shape a learning process that is characterised by ‘learning by doing’, and that is embedded in a community of learners formed by the PD candidates in the Graduate Network. Thus, the entire programme will have local and national components:

  • arrowThe development and execution of interventional research by the PD candidate in accordance with a research plan;
  • arrowThe reception and integration of substantive supervision from the supervisory committee by the PD candidate, in accordance with a training and supervision plan prepared in consultation between candidate and committee;
  • arrowThe PD candidate’s participation in joint education and training components of the Graduate Arts and Creative Network;
  • arrowThe PD candidate’s teaching about the candidates own research for students in programmes at the institution(s) involved;
  • arrowSharing insights and results with peers, stakeholders and other relevant audiences (dissemination).

Ad a

The development and execution of intervening research concerns the in-depth, independent development and execution of an artistic or design research project. This has all been laid down in a Research Plan containing the elements of relevance, analysis, design approach and research methods, interpretation, validation and dissemination. It concerns research in which a candidate’s own artistic or design practice is the reason for research; research that involves the use of artistic and/or design methods to achieve an intervention in a social practice or context; or research that involves articulations, transgressions or shifts of both. (See Annex 3 for the format of the research proposal.) The PD project will be evaluated on its innovative, research-based, impact and ethical dimensions.

Ad b

With regard to receiving and integrating substantive supervision from professors, this involves a regular exchange and dialogue between the PD candidate and the supervisory committee. Here, one should think of the supervisors as ‘critical friends’,25arrow25.“A critical friend can be defined as a trusted person who asks provocative questions, provides data to be examined through another lens, and offers critiques of a person’s work as a friend. A critical friend takes the time to fully understand the context of the work presented and the outcomes that the person or group is working toward. The friend is an advocate for the success of that work.” Costa, A. and Kallick, B.(1993) Through the Lens of a Critical Friend. Educational Leadership 51(2) 49-51 rather than a master-apprentice relationship. That is, supervision is given without imposing anything on the candidate and learning is done by being open to comments, suggestions and improvements from the supervisors. At some point, of course, the supervisory committee does have the responsibility to make a decision about continuation.

Ad c

With regard to the joint education and training components, they are there, on the one hand to support the individual PD candidates, to develop a joint research culture of the participating art schools, ‘lectoraten’ and the PD programme as a whole, and on the other hand to provide an environment that serves as a peer group for the PD candidates. Participation is therefore mandatory and results in a certificate that is part of the concluding portfolio. The joint part amounts to a total of 20 EC and includes the following components: Advanced methods of artistic and design research; The role of arts and artistic research in society; Ethics, integrity and professionalism; Complex research environments; Forms of dissemination and writing; and Understanding innovation and creativity.26arrow26.The exact content and form of these components will be further developed by the graduate committee after its installation. In addition, the candidate may acquire another 10 EC with individual course units, which are determined in consultation with the supervisory committee and recorded in the Training and Supervision Plan.

Ad d

As far as teaching is concerned, the PD candidate may be deployed for teaching for a maximum of 12 ½ % of the PD appointment. For a full-time candidate, this means a period of six months in total, which can be spent consecutively or in parts. This teaching can be about the specific subject of the candidate’s research or about advanced methods of artistic and design research. The PD candidate’s research also provides an excellent opportunity to let students participate in research practices. The PD candidate will not be assigned to general course work.

Ad e

Regarding the sharing of insights and results, this will be done through relevant arts and creative articulations with peers and other relevant professionals and, where meaningful, with the wider public, through publications, seminars, exhibitions, performances and so on. This involves both dissemination activities that are part of the research itself, and the sharing of results of completed research. The desired quantity and quality will be determined in consultation with the supervisory committee. Within the boundaries of intellectual property, the results will be distributed in the form of open access. These activities, aimed at sharing results, are part of the concluding portfolio to be assessed.

2.2Matching and selection

The PD programme is open to three types of candidates (some candidates fall into multiple categories):

  • arrowPractising artists and designers;
  • arrowTeachers and researchers at the arts and creative schools; and/or
  • arrowTalented transfer students from the master programmes of these programmes.

Candidates must have a relevant master’s degree or a validated equivalent, and preferably an active practice in the arts and design domain. The selection of PD candidates is done in collaboration between the institution and the Graduate Network.

For each institution, the joint arts and creative professors27arrow27.If an institution has only one professor, senior researchers can participate in the process. are responsible for the initial recruitment of PD candidates. This is done based on a research proposal (for a format of the proposal, see Annex 3). The decision on the candidate’s formal nomination to the Graduate Network is made according to the applicable rules of the institutions involved. During the pilot period, the arts and creative professors nominate one or more PD candidates per year to the graduate committee. The number of candidates that a professor can nominate is limited by the possibilities of the institution concerned, as determined by the Executive Board of the institution.

The graduate committee evaluates candidates’ proposals according to the criteria established in this programme guide, considering any requirements specific to the institution and/or the ‘lectoraat’ in question (for candidate admission criteria, see Annex 4). Annually, all selected candidates are presented in month 3 to the graduate committee of the Graduate Network for a formal assessment regarding:

  • arrowThe supervisory committee: does it meet the requirements as formulated in the PD programme?
  • arrowThe Research Plan: are the required elements sufficiently present in the Research Plan?
  • arrowThe training and support plan: is the support adequate and is the institution able to deliver it? Is the training adequate and is the Graduate Network capable of delivering it?
  • arrowThe institution’s contribution: does the institution contribute to the Graduate Network as agreed?

In addition, the graduate committee assesses the interconnections, overlaps, and opportunities for collaboration between the proposals, and monitors the diversity of topics and candidates within the

Network. While this may not have any consequences for the selection of individual candidates, the assessment of diversity may well lead to an additional exchange between candidates as well as additional recruitment. Moreover, this assessment of the substantive links between the candidates allows for bottom-up programming by the Graduate Network, a basis for possible further development. Annually, the Graduate Network determines final admissions in month 4. Formal decision-making about the individual appointments rests with the management of the respective institutions.

2.3Supervision of candidates

Supervision takes place by a supervisory committee in which two professors28arrow28.This is different from the national programme team’s note dated 20-11-20, but it is increasingly standard practice at universities because of the dependency relationships that arise in one-on-one situations, and the higher risks of inappropriate behaviour by supervisors take on the day-to-day supervision, and in which two external professionals with relevant (international) arts, design or social practices are involved. Of the professors, at least one has experience in supervising artistic or design research; the supervisory committee as a whole has knowledge of the arts and design field or the fields in which the research intervenes.

Supervision takes place on the basis of a personal Training and Supervision Plan that defines the roles and responsibilities of the candidate, the supervisors and the institution (for a format of a Training and Supervision Plan, see Annex 2). In month 9 of the first year of the PD, the supervisory committee determines whether the candidate is on track, and, if necessary, provides binding advice for improvement. A go/no-go assessment follows in month 12, when the advice is sought from the graduate committee, and finally also from the supervisory committee. If the candidate has not completed the portfolio after 4 years (or a part-time equivalent), the right to supervision expires. In individual cases, the supervisory committee and the institution may decide to continue the supervision.29arrow29.These deadlines should be adjusted to their part-time equivalent if the candidate is a part-time candidate. This should be set out in the Training and Supervision Plan in advance.

The members of the supervisory committee are not part of the assessment committee that evaluates the concluding portfolio. The quality of the PD programme will be monitored and assessed by the PD validation committee during the pilot phase.

2.4Quality requirements for supervisors

Both supervising professors must have a PhD or PD qualification, and at least one of them must have solid experience in supervising artistic or design research. Furthermore, participation is required in the supervision training and intervision organised by the Graduate Network under the heading ‘Train the trainer’. Supervising professionals must have a good track record in their field and must be able to carry out their supervision independently, without burden or consultation. 

The participating institutions make the quality of supervision and participation in Train-the-trainer activities a regular part of the assessment cycles of the professors and their work. Participating institutions provide the supervising professors with sufficient time and support to perform their duties at the required level. It is expected that the entire supervision team will need 30 to 40 person-days per year, or 60 to 80 hours per person per year. This should be deducted in the tasks of the supervising professors, while the external professionals should be paid for it according to rates commonly used in the sector.

2.5Embedding in lectorates and the (international) network

The PD candidate is part of a lectoraat and a team of affiliated researchers of sufficient size (critical mass), so as to realize creative and interdisciplinary exchange. This research environment has an active research profile in which inter- and transdisciplinary collaboration is the norm, as well as an infrastructure in which (inter)national exchange takes place. When an institution or professorship is too small to meet these requirements, exchange should be realized with another or several participating groups in the Graduate Network. In the institution, the PD candidate should have adequate financial and infrastructural resources at the candidate’s disposal, as well as the staff and technical support necessary to carry out the research thoroughly.

2.6Study load and duration

The PD programme can be taken full-time (four years) or part-time; the latter with a maximum duration of eight years. During this period, PD candidates devote 75 % of their time to research, 12 ½ % to receiving instruction, and 12 ½ % to teaching. During the agreed period, the institution is obliged to organise supervision at the required level. If the PD candidate does not meet the qualifications within the stipulated period, the right to supervision expires. In individual cases, the institution may decide to extend the trajectory.

2.7Procedures

2.7.1Recruitment, selection and admission

The recruitment and selection of candidates takes place at the level of the institution, which sets up the procedures needed for this purpose. These may vary from an open recruitment of external candidates, the competitive designation of internal candidates, to personal invitations of candidates, depending on the institution’s policy. The joint arts and design professors30arrow30.If an institution has only one professor, senior researchers can participate in the process. of an institution are responsible for content. The formal decision-making on employment and other conditions continues to follow the applicable rules of the institutions involved, which also present formal nominations to the graduate committee.

The candidate puts together a research proposal that follows the Graduate Network regulations and criteria (see Annex 3). Based on a plan approved by the institution, the candidate is nominated for admission to the Graduate Network. The graduate committee of the Network then evaluates the proposals. This assessment is emphatically not substantive, but a test of each proposal on three elements:

  • arrowThe Research Plan: are the required elements sufficiently present in the Research Plan?
  • arrowThe Training and Supervision plan: is the support adequate and is the institution capable of delivering it? Is the training proposal adequate and is the Graduate Network able to deliver it?
  • arrowThe institution’s contribution: does the institution contribute to the Graduate Network as agreed?

2.7.2Go/no-go assessment

The supervisory committee will determine in month 9 of the first year (or its equivalent for a part-time candidate) of the PD whether the candidate is on track. To this end, the candidate reports to the supervisory committee on the current situation in relation to the research proposal. If necessary, the supervisory committee will provide binding, specific and written advice on improvements. A go/no-go assessment will follow in month 12, when the advice of the graduate committee is sought, and finally that of the supervisory committee. The graduate committee bases its advice on the (possibly modified) work and the written report of the members of the supervisory committee (Annex 5).

2.7.3Final assessment

The supervisory committee submits a content-motivated proposal to the graduate committee of the Graduate Network for the composition of the assessment committee. During the pilot, this assessment committee will consist of one member of the PD validation committee who acts as chairperson; two professors from outside the institution(s) where the PD trajectory will take place; and two external professionals from the field. Together, the assessment committee members possess the substantive and methodological expertise required to thoroughly assess the candidate’s PD trajectory.

The supervisory committee determines whether all elements of the portfolio (artistic and/or design interventions, reflection, the certificate of education and training components, the interaction with supervisors, dissemination activities, see § 3.2) are good enough to be assessed. After approval, the supervisory committee submits the portfolio to the assessment committee. Within six weeks, this committee decides whether the PD candidate can be admitted to the examination, which consists of a public presentation and a public oral examination, conducted by the assessment committee. The committee withdraws after the oral examination. It assesses the PD trajectory as ‘good’ when all requirements have been met and when the work is thorough or exemplary; it assesses the trajectory as ‘groundbreaking’ when the boundaries of existing paradigms and disciplines are broken in an innovative and excellent manner.

3Examination

3.1Method of examination

The PD candidate will be examined on the basis of a portfolio, which must be sufficient to be admitted to a final public presentation and oral interview with an assessment committee. All components of the portfolio must be sufficient according to the judgment of the supervisory committee, to be submitted to the assessment committee for admission to the examination

After approval from the supervisory committee, the supervisory committee submits the portfolio to the candidate assessment committee. This committee determines whether the PD candidate can be admitted to the examination, which consists of a public presentation and a public oral examination conducted by the assessment committee. The committee withdraws after the oral examination and assesses the PD trajectory as ‘good’ if all requirements have been met and if there is thorough or exemplary work; and as ‘groundbreaking’ if the boundaries of existing paradigms and disciplines are broken in an innovative and excellent manner.

3.2Portfolio quality requirements

The portfolio consists of certificates and other adequate forms of evidence for all parts of the PD trajectory (see § 2.1), namely:

  • arrowThe research that includes one or more substantiated urgent and relevant interventions, as well as professional reflection on them, in a form that is shareable with the assessment committee and provides insight into the fulfilment of the four roles of the learning outcomes;
  • arrowA written overview of and reflection on the supervision and the way it has contributed to the end result;
  • arrowThe certificate of the education and training components;
  • arrowA report on the interaction between research and teaching activities;
  • arrowAn overview of the dissemination activities.

The assessment committee will invite the PD candidate to the public presentation and the oral examination if it judges all the elements of the portfolio to be at least sufficient.

3.3Other assessment tools

3.3.1Public presentation

The PD candidate will deliver a public presentation of the candidates research and the candidates reflection on it to a group of relevant stakeholders, colleagues, students and other interested parties. This presentation will be included in the final evaluation by the assessment committee.

3.3.2Oral exam

After the public presentation, the PD candidate does an oral exam before the candidate’s assessment committee. The committee discusses the quality of the research and the public presentation with the candidate, and in front of the audience present. All parts of the portfolio may be discussed. The presentation and examination together will take a maximum of three hours, one hour of which is reserved for the examination. After private deliberation at the end of the examination, the committee will communicate its final conclusion (good or groundbreaking) to the candidate. A written report of the examination is made by the committee’s secretary for the Graduate Network.

3.4Quality care

The components and procedures of the PD programme guarantee that the PD degree represents a quality standard that is in accordance with the European Qualification Framework Level 8 and with the international standards as formulated by (elia and subscribed to by the European Association of Conservatoires (aec), cilect, cumulus and the Society for Artistic Research (sar) in the Florence Principles.31arrow31.ELIA (2016). The Florence Principles on the doctorate in the arts. https://second.wiki/wiki/kc3bcnstlerische_forschung These are:

Preamble

arrow Florence Principles. Doctoral studies (doctorates and PhDs) in the arts enable candidates to make an original contribution to their discipline. Doctoral study programmes in the arts aim to develop artistic competence, generate new knowledge and advance artistic research. They enable candidates to progress as both artists and researchers, extending artistic competence and the ability to create and share new insights by applying innovative artistic methods. The general principles for doctoral education elaborated in the Salzburg Recommendations II and in the Principles on Innovative Doctoral Training are largely held to be valid in the arts.

arrow Realisation in the Arts + Creative PD. Artistic or creative interventions by means of artistic and designing methods; in order to generate new (acting) knowledge; to deepen one’s own practice, to enrich the field of work or to rise to complex social challenges; including reflection on one’s own role, ethics, responsibility and accountability.  At level 8 of the EQF.

Qualifications

arrow Florence Principles. Doctorates in the arts provide a research qualification that builds upon diploma/masters studies and requires the in-depth development of an artistic research project. Candidates are selected who meet formal requirements defined by institutions and as a result of their artistic qualifications and competences. Potential supervisors may be part of the selection process, to ensure the academic quality of the dissertation process.

arrow Realisation in the Arts + Creative PD. A programmatically defined, nationally shared set of starting terms (admission requirements) that allows for three types of candidates:Practising artists and designers;Teachers at relevant schools; Talented master students. A committee of professors is responsible for the recruitment of PD candidates who are selected based on a research proposal and presented to the Graduate Network and to the management of the institution.

Career perspectives

arrow Florence Principles. Holders of doctoral degrees in the arts may enter (or continue) an academic career at a higher education institution and/or enter (or continue) their career as artists. As a doctorate in the arts is usually undertaken when the candidate has completed graduate studies and produced a significant body of work, cohorts of doctoral programmes comprise established, internationally mobile artists. In bringing their academic and professional experience together, cohorts build valuable networks and accumulate key transferable skills that shape future perspectives for doctoral candidates in the arts. Upon completion, holders of doctoral degrees have the potential to combine their career as artists with a career in higher education.

arrow Realisation in the Arts + Creative PD. Through the PD programme, creative professionals are formed who are capable of ‘intervening in complex practices’ and who can work together with other professionals on an equal methodical and practical level. They are also capable of transferring methodical and practical knowledge to these professionals and to other artists and designers, including those in higher education.

Doctoral work

arrow Florence Principles. The doctoral work (the dissertation project) undertaken during doctoral studies in the arts includes the development of an original and concrete artistic research project. This project uses artistic methods and techniques, resulting in an original contribution to new insights and knowledge within the artistic field. The project consists of original work(s) of art and contains a discursive component that critically reflects upon the project and documents the research process. Internationalism, interdisciplinarity and interculturality are implicit in many artistic practices and can benefit from doctoral programmes in the arts.

arrow Realisation in the Arts + Creative PD. The PD programme consists of five components:Research in the form of practice based interventions;Reflection on the research;Receiving and processing of supervision; Attendance of training modules and teaching;Dissemination of activities.

Research environment

arrow Florence Principles. Artistic doctoral studies embedded within an appropriate research environment ensure the best possible (inter)disciplinary advancement of work. Appropriate research environments consist of a critical mass of faculty and doctoral researchers, an active artistic research profile and an effective infrastructure which includes an international dimension (co-operations, partnerships, networks). Doctoral research projects in the arts can advance discipline(s) and interdisciplinary work, by extending borders and establishing new cross-disciplinary relations. Artistic doctoral projects require adequate resources and infrastructure, in particular studio space and exhibition/performance environments. Funding for doctoral researchers in the arts is crucial.

arrow Realisation in the Arts + Creative PD. The PD candidate is part of a research group and a team of affiliated researchers of sufficient size (critical mass) to realise creative and interdisciplinary exchange. This research environment has an active research profile, in which interdisciplinary and transdisciplinary cooperation is the norm. It has an infrastructure in which (inter)national exchange takes place. If an institution or research group is too small to meet these requirements, an exchange should be realised with another institution in the Graduate Network. At the institution, the PD candidate is provided with adequate financial and infrastructure resources, as well as staff and technical support to carry out the research.

Supervision

arrow Florence Principles. Supervision is a core issue for good practice doctoral education, and at least two supervisors are recommended. A doctoral agreement, outlining the supervision roles (candidate – supervisor – institution), triangulates this process and setting out the rights and duties of all parties. Institutions establish a good supervision culture by precisely defining responsibilities in their guidelines which provide a basis for avoiding and resolving conflict. Supervision is to be separated (at least partially) from final evaluation (assessment, reviewers), and supervisors should focus on maintaining the quality of the dissertation project in relation to national and international standards. Doctoral programmes in the arts follow the standard quality assurance and evaluation procedures applicable in the relevant national and institutional context (accreditation, reviews, etc.).

arrow Realisation in the Arts + Creative PD Supervision by two qualified professors and two professionals, who work in accordance with a training and supervision plan drawn up in consultation with the candidate;An evaluation cycle and improvement of the quality of supervision by means of ‘Train the trainer’ and intervision sessions;An assessment moment in month 9, followed by a go/no-go assessment in month 12.

Dissemination

arrow Florence Principles. The results of doctoral work in the arts are disseminated through appropriate channels. For artistic work, exhibitions, performances, media installations and content, websites, and so on provide appropriate dissemination frames. A particular effort needs to be made to create adequate archives for the results of doctoral work. Wherever possible and under the provision of proper copyright regulations, open access is the guiding principle for dissemination of artistic research work and the documentation of artistic work (e.g. digital portfolios in institutional repositories). Peer-reviewed and/or externally validated contexts are to be prioritised (e.g. via exhibition programmes in museums or curatorial selection processes). The specificity of dissemination contexts should be clarified at the beginning of the doctoral studies (e.g. in the doctoral agreement).

arrow Realisation in the Arts + Creative PD. Results are shared in forms usual for the artistic and creative domain (such as exhibitions, performances, demonstrations, lectures, publications, etc.) with peers and other relevant professionals, and where appropriate, with the wider public. These activities are part of the research project itself and form part of the Research Plan drawn up in advance. Within the boundaries of intellectual property, the results are distributed in the form of ‘open access’. These activities (or their documentation) aimed at sharing results are part of the final portfolio for assessment.

The Florence principles do not provide guidelines for the quality of the examinations. This is realised in the Arts + Creative PD programme by:

  • arrowA programmatically defined, nationally shared set of learning objectives (as defined in § 1.6);
  • arrowA standard procedure and standard criteria for the appointments of the assessment committee (chapter 3);
  • arrowA joint assessment framework and joint assessment components (chapter 3);
  • arrowThe cooperation with the other PD domains during the pilot phase.

In the further detailing of the quality criteria, the supervisory committees, the graduate committee and the assessment committees play an important role: they should systematically record and share their considerations in recruitment and selection, in determining go and no-go moments and in the final assessment. These reports will be used in the graduate committee for permanent reflection and calibration of the quality criteria.

4Governance

The Arts + Creative pilot is supported by fifteen arts organisations representing a large and diverse range of disciplines. This size and diversity means that the proposed governance and procedures must both respect the specificity of the institutions and shape the support base for the pilot.

4.1The Graduate Network

The Graduate Network is formed by the participating institutes and consists of a general board, to which each participating institute delegates a responsible manager or administrator, and a graduate committee, in which each participating institute is represented by a professor. The operational management is in the hands of the taskforce.

Graduate Committee arrow Taskforce arrow General Board

The precise tasks and responsibilities of the general board, the graduate committee and the taskforce have been laid down in regulations (see Annex 6).

5Finances

The funding for the pilot and the PD programme will come from the pilot fund provided by the Ministry of Education, Culture and Science. It is not yet known whether, analogous to the PhD, a doctoral bonus will be linked to the PD as well. In addition, each PD trajectory will also generate 12 ½ % available teaching time.

For the institutions, three types of costs will be related to the pilot: costs related to an individual PD trajectory (the supervision and remuneration of the PD candidate); costs related to strengthening the quality of supervision (Train the trainer); and costs related to participation in the Graduate Network.

5.1Cost per PD trajectory

To a single trajectory, the following cost items apply:

  • arrowSalary, compensation or exemption by the institution;
  • arrowSupport, materials and workspace;
  • arrowSupervision;
  • arrowEducation and training.

Ad a Salary, compensation or exemption by the institution

These costs depend on the type of candidate. Some, such as the recently graduated, talented MA student, will get a full-time salary, in analogy to the university PhD candidate (€ 70,000). For an instructor from the institution, an exemption from teaching and other duties may apply for two or more days per week, in analogy with the arrangements that many UASs currently have for their PhD candidates (€ 40,000). Finally, there is the practising artist or designer whose salary costs are covered by the employer or specific funds. In principle, this does not involve any costs for the UAS institutions, but they may decide on forms of co-financing.

Ad b Support, materials and workspace

To some extent, these costs can be organised ‘in kind’ and allocated to existing departments and spaces in the institution. Material costs are more difficult to predict and depend on the type of project. As a rule of thumb, we suggest that the institution contributes an amount of between € 1,000 and € 5,000 per year, and that the candidate secures the necessary additional funding for themselves.

Ad c Supervision

This is a high cost item, due to the requirements set by the national working group for supervision and the desire of the Arts + Creative PD pilot to work with two supervising professors. The national study group suggests 30 to 40 person-days per year per supervising team. Assuming an hourly rate of € 75 (ex VAT),32arrow32.This is based on the hourly rate of € 75 (ex VAT) of the Stimuleringsfonds Creatieve Industrie. this comes to € 24,000 per year per candidate. These costs can be reduced if they are not capitalised by the supervising professors, but are settled in time and tasks. To keep the costs manageable, the taskforce suggests a maximum amount of € 4,000 for supervision by experts from the professional practice.

Ad d Education and training

The candidates will obtain 20 EC of their education and training costs from the Graduate Network at no extra cost to the candidate. There may be costs attached to external education or training activities. These are set to a limit at € 1,000 for the entire trajectory.

5.2Costs for Train the trainer

These costs are intended for the training of supervising professors and depend on the number of PD candidates in the pilot. Per candidate, there are two professors for whom Train-the-trainer activities will apply. If the pilot starts with twenty candidates, the number of supervising professors will therefore be a maximum of forty. It concerns two types of activities:

  • arrowPeer-to-peer exchange about supervision issues and experiences. This will require some initial coaching meetings at an estimated cost of € 5,000 per year;
  • arrowWorkshops focused on topics such as supervision and learning styles, the responsibility of supervisors, work-life balance, dealing with uncertainty, etc.

The topics stem from the peer-to-peer exchanges, and up to two workshops per year will be organised. The costs for a half-day workshop with a simple work format can be estimated at € 1,500. Per institution, the costs amount to approximately € 620.

5.3Costs of the Graduate Network

The costs for the Graduate Network involve:

  • arrowEducation and training;
  • arrowCommunity building;
  • arrowGovernance.

Ad a Education and training

The Graduate Network will provide an education and training programme of 20 compulsory EC and a number of optional components. We assume that these components will be provided  ‘in kind’ by the institutions involved, with the Network ensuring that the burden is evenly distributed. However, special provisions may need to be made in a course, for which some cash should be budgeted; an estimated maximum of € 5,000 per year will suffice.

Ad b Community building

Part of the education and training is a continuous presentation and participation seminar (twice a year), for which small additional costs (publicity, catering) will be needed. In addition, this seminar offers the opportunity to invite (foreign) researchers to present their current research. Costs for this can be maximised at € 5,000 per year.

Ad c Governance and communication

The Graduate Network has a light governance structure with a general board, a graduate committee and a taskforce. Apart from a few secretarial duties, the general board does not involve any major costs. With regard to the graduate committee, the participating professors have a heavy substantive task, both in the design of the course units and in the monitoring of the PD candidates. This work comes on top of the supervision of their ‘own’ PD candidates. For this reason, it is absolutely imperative that the institutions enable them to do this, in terms of task description and workload. As under § 2.1 ad c), it is not necessarily about monetisation but about time and tasks. The taskforce will continue to exist but will be given an operational  assignment. It will be financed in the same way as the taskforce was financed. In addition, a substantial amount must be reserved for communication, in view of the size and diversity of the Graduate Network.

5.4In summary

With these variable cost items, the costs paid by an institution per PD can vary between € 14,000 and € 91,000, as shown in the table below. The corresponding income, from the pilot and from a possible promotion premium, is not yet known. A more detailed budget is available through the administrative working group of the Arts + Creative PD Pilot, which will enable the institutions to customise the various cost items according to their own situation.

table

Inleiding

Het PD-programma Kunst + Creatief is het resultaat van een brede gedachtenvorming vanuit diverse initiatieven binnen het HBO Kunstonderwijs, de op kunst en creativiteit gerichte lectorenplatforms1arrow1.https://regieorgaan-sia.nl/praktijkgericht-onderzoek/lectoren-platforms/overzicht-lectorenplatforms/ en de mogelijkheid die het ministerie van OCW aan het HBO heeft geboden om een pilot voor het professioneel doctoraat te ontwikkelen. In de propositie ‘Een derde cyclus voor de Kunst en Creatieve Sector’ werden al eerder de achtergronden van het kunst en creatieve onderzoek in Nederland geschetst en werd de breed gevoelde noodzaak uitgedrukt voor een derde cyclus in de vorm van een professioneel doctoraat. “De sector Kunst + Creatief is zo goed als klaar voor een derde cyclus”, zo stelt de propositie. “Het onderwijs staat als een huis en kan zich beroepen op sterke tradities en de hoogste kwaliteit en in de directe context van het werkveld. (…) Er is een sterke onderzoekscommunity en -traditie ontstaan, met sterke netwerken en duurzame samenwerkingsverbanden binnen en buiten de hogescholen.”2arrow2.Een derde cyclus voor de kunst- en creatieve sector. Propositie pilot derde cyclus HBO/cluster Kunst en Creatief, 2020, p. 3.

Dit voorstel vormt de operationele vertaling van deze propositie en zorgt ervoor dat de kunst- en creatieve opleidingen in 2022 daadwerkelijk van start kunnen met hun derde cyclus. Het voegt zich binnen het brede kader van de landelijke werkgroep PD-pilot en het is opgesteld door een taskforce van drie leden die elk specifieke expertise over artistiek en ontwerpend onderzoek hebben binnengebracht en kunnen bogen op ruime ervaring met derde cyclus trajecten en organisatievormen. De taskforce werd aangestuurd door een bestuurlijke werkgroep met vertegenwoordigers uit het HBO Kunstonderwijs, en van advies en suggesties voorzien door een begeleidingscommissie van lectoren uit de Kunst en Creatieve disciplines van de hogescholen.3arrow3.Zie bijlage 1 voor de samenstelling van beide organen. De taskforce, bestuurlijke werkgroep en begeleidingscommissie werden ondersteund door Wilma Diepens en Rens Holslag van de St. Joost School of Art and Design. Directeur René Bosma vormde de schakel met de landelijke werkgroep voor de PD-pilot.4arrow4.Vereniging Hogescholen. UAS-Professional doctorate. Een beroepsopleiding waarin praktijkgericht onderzoek centraal staat.

Met dit voorstel maken we een begin van de pilot. Het schetst het speelveld dat ruimte geeft aan opeenvolgende iteraties van verbeteringen en verfijningen. Daarbij zal de kern van het programma blijven bestaan: een derde cyclus die het zowel mogelijk maakt de grenzen in de beroepspraktijk van kunstenaars en ontwerpers te verleggen, als om te interveniëren in maatschappelijke uitdagingen en processen.

Taskforce PD Kunst + Creatief, November 2021

  • arrowLiesbet van Zoonen
  • arrowAnke Coumans
  • arrowMichel van Dartel

1Opleidingsprofiel

1.1PD-Profiel in hoofdlijnen

De sector ‘Kunst en Creatief’ omvat uiteenlopende disciplines van podiumkunsten tot erfgoed, van film tot architectuur, van mode tot media en interaction design, van muziek tot beeldende kunst en omvat zowel maakpraktijken, ontwerpen, curatoriale als pedagogische praktijken; en daarmee is de lijst niet uitgeput. Kenmerkend voor de sector is dat het praktijkgerichte onderzoek in de sector zowel interventies in het eigen kunst en creatieve domein betreft, als dat het zich op andere maatschappelijke domeinen en vraagstukken richt.5arrow5.UAS-PD. Een beroepsopleiding waar praktijkgericht onderzoek centraal staat. Maart 2021, p. 10. Het praktijkgerichte onderzoek kan dus zowel gaan over, bijvoorbeeld, de betekenis van nieuwe materialen en technieken in de beeldende kunst (denk onder meer aan bio- of digitale kunst) als over, bijvoorbeeld, dans of muziek als vorm van therapie of professionele training.6arrow6.Meer voorbeelden van praktijkgericht onderzoek in de sector Kunst + Creatief zijn uitgebreid beschreven in de propositie Een derde cyclus voor de Kunst en Creatieve Sector, september 2020. Daarmee komt de vraagarticulatie in de PD Kunst + Creatief zowel voort uit de praktijk van kunstenaars en ontwerpers zelf, als uit andere maatschappelijke praktijken. Deze diversiteit en multidisciplinariteit weerspiegelen zich ook in de opleidingen en het onderzoek van de 15 instellingen die gezamenlijk de pilot voor het PD-programma in de Kunsten en Creatieve sector vormgeven.7arrow7.HKU, Rietveld, AHK, HvA, KABK, Hogeschool Rotterdam, Codarts, Avans Hogeschool, Buas, Fontys, DAE, Zuyd, Artez, Hanzehogeschool, InHolland. Het gaat zowel om mono-kunsthogescholen als om de kunst- en creatieve opleidingen in multisectorale hogescholen.

Het PD programma Kunst + Creatief doet recht aan de diversiteit in de sector en kent tegelijkertijd een heldere afbakening ten opzichte van andere PD-programma’s en ten opzichte van universitaire PhD-trajecten in bijvoorbeeld de geesteswetenschappen. Dat laat onverlet dat samenwerking met andere PD-programma’s en met de universiteiten tot de mogelijkheden behoort.

Het PD-programma Kunst + Creatief is gebaseerd op artistiek en/of ontwerpend onderzoek dat reageert op een vraagstelling die relevant is voor de kunst- of creatieve praktijk van de kandidaat, en/of die gericht is op een interventie vanuit die praktijk in een specifieke maatschappelijke context of praktijk. Gedurende een periode van vier jaar (fulltime) of van een parttime equivalent met een maximale looptijd van 8 jaar, werkt een creatieve professional middels een combinatie van onderzoeken en creëren, leren en reflecteren aan de vereiste kwalificaties en eindproducten. Dit beslaat gezamenlijk het equivalent van 240 EC. De kern daarvan wordt gevormd door één of meerdere kunst- en creatieve interventies, in combinatie met een onderbouwde, coherente reflectie die in verschillende communicatieve vorm(en) en contexten gepresenteerd kan worden.8arrow8.Onder ‘kunst en creatieve interventies’ verstaan we alle kunst- en creatieve werken, handelingen, processen, methodieken, aanpakken, handelingskennis, producten of prototypes die bijdragen aan het oplossen van problemen in de beroepspraktijk, zowel van de kunst- en creatieve sector zelf als van andere domeinen. Daarnaast maken het krijgen van een opleiding en van begeleiding, het geven van onderwijs en het zorg dragen voor een adequate disseminatie deel uit van het programma.

Ongeacht of de vraagarticulatie voortkomt uit een artistieke, ontwerp- of andere maatschappelijke praktijk, wordt het onderzoek afgerond met een portfolio van kunst- of creatieve interventies en een bijbehorende reflectie die aansluiten bij de internationale standaarden.9arrow9.Zie § 3.4 over kwaliteitszorg voor meer detail.

Te verwachten kandidaten voor het PD-programma (sommige kandidaten zullen zich in meerdere categorieën herkennen) zijn:

  • arrowPraktiserend kunstenaars en ontwerpers: Het PD-programma brengt de praktijken van deze creatieve professionals op een hoger niveau, draagt bij aan de ontwikkeling van het vakgebied, verduurzaamt hun innovatiekracht, creëert verbindingen met andere maatschappelijke domeinen en partners en bewerkstelligt de aansluiting bij het internationale werkveld.
  • arrowVoor docenten en onderzoekers van de kunst- en ontwerpopleidingen: Het PD-programma draagt bij aan de professionalisering van de onderwijsgevende staf, versterkt de onderzoekscultuur van de deelnemende instellingen en zorgt voor valorisatie van het onderzoek binnen het onderwijs en het werkveld.
  • arrowVoor talentvolle doorstromers uit de masterprogramma’s van de kunst en creatieve opleidingen, die in hun opleiding al aantoonbare ervaring met praktijkonderzoek hebben opgedaan en in hun onderzoeksvoorstel getuigen van de context waarin zij interveniëren: het PD-programma verlengt de vrije onderzoeks- en innovatieruimte voor aankomend talent die in de huidige situatie — waarin de creatieve professional snel naar een zelfstandige of ingebedde praktijk moet groeien — te schaars is, en geeft hen meer kansen om na de verwerving van de PD-kwalificatie een constructieve rol in het kunstenonderwijs, de beroepspraktijk en het werkveld in te nemen.

Door het PD-programma worden creatieve professionals gevormd die in staat zijn om te ‘interveniëren in complexe praktijken’10arrow10.Programmateam 3e cyclus in het HBO (2020). UAS Professional Doctorate: ‘Leren interveniëren in complexe praktijken’. Een beroepsopleiding waarin praktijkgericht onderzoek centraal staat.: dat wil zeggen, professionals die innovaties binnen de complexe praktijken van kunstenaars en ontwerpers weten te verkennen en te identificeren (innovator); artistieke en/of ontwerpende methoden kunnen inzetten om de praktijk te verdiepen, en/of het werkveld anderszins te verrijken (onderzoeker), en/of impact hebben op ideeën rond complexe maatschappelijke uitdagingen (change-agent). Zij werken op gelijk methodisch niveau samen met diverse actoren in hun onderzoeksveld, zijn in staat om methodische en praktijkkennis over te dragen aan deze actoren, en aan andere kunstenaars en ontwerpers. Zij zijn eveneens in staat tot kritische reflectie op de eigen rol, ethiek, verantwoordelijkheid en aanspreekbaarheid in verdiepings- en vernieuwingsprocessen (professional).

1.2Inhoudelijke focus

Het PD-programma beslaat het brede en diverse terrein van onderzoek in en door de kunsten en creatieve praktijken. Deze veelvormigheid is door de jaren heen op diverse manieren geordend. Zo wordt vaak een onderscheid gemaakt tussen artistiek onderzoek en ontwerpend onderzoek11arrow11.Zie bijvoorbeeld SIA (2020). ‘Verkenning naar de versterking van praktijkgericht onderzoek aan kunsthogescholen’. In het rapport wordt ook nog het onderzoek over de kunsten genoemd. Dat valt buiten de focus van de PD Kunst + Creatief. :

Artistiek onderzoek

Bij artistiek onderzoek is de eigen kunst- of ontwerppraktijk de aanleiding van onderzoek. Dit onderzoek onderscheidt zich methodologisch van het universitaire onderzoek naar de kunsten doordat het in, en door kunst- en creatieve praktijken plaatsvindt. De resultaten van het onderzoek zijn dan ook deels artistieke praktijken en producten: performances, composities, uitvoeringen, installaties, beelden. In die zin heeft artistiek onderzoek vaak meer gemeen met technisch ontwerponderzoek dan met geesteswetenschappelijk onderzoek.12arrow12.Borgdorff, Henk (2009). Onderzoek in het kunstonderwijs. Tijdschrift voor Hoger Onderwijs, 27(4), p.  274.

Ontwerpend onderzoek

Bij ontwerpend onderzoek gaat het om het gebruik van artistieke en/of ontwerpmethoden om tot een interventie in een andere maatschappelijke praktijk of in een curatoriële of pedagogische praktijk te komen. Binnen dit type onderzoek werken kunstenaars, erfgoedprofessionals en ontwerpers aan maatschappelijk relevante innovaties, samen met alle mogelijke partijen in het betreffende veld. Er is in de regel sprake van co-creatie en meerdere belanghebbenden. Men hanteert in dit verband wel de term ‘Key Enabling Methodologies’ om de diverse creatieve interventies in maatschappelijke praktijken te duiden.13arrow13.Alonso, M. B., van der Bijl-Brouwer, M., Hekkert, P., Hummels, C., Kraal, J., Krul, K., … & Tromp, N. (2020). Sleutelmethodologieën (KEM’s) voor missiegedreven innovatie. CLICKNL.

In het kunst en creatieve domein wordt ook wel gesproken over het onderscheid tussen ‘arts as research’, waarbij de eigen kunst of creatieve praktijk zowel onderzoeksvorm als object van onderzoek kan zijn, en ‘arts in research’ waarbij kunst of creatieve praktijken een rol spelen in andere vormen van onderzoek ten behoeve van maatschappelijke transities.14arrow14.Wang, Q., & Hannes, K. (2015). A typology of arts-based research. In Undisclosed issues in qualitative research, Date: 2015/04/09-2015/04/10, Location: Brussels, Belgium. Ook worden de begrippen ‘practice-led’ en ‘practice-based’ veelvuldig gebruikt om een soortgelijk onderscheid te maken. Practice-led onderzoek betreft interventies in de kunst of creatieve praktijk, terwijl practice-based onderzoek middels creatieve artefacten of processen tot nieuwe kennis of interventies met betrekking tot een ander domein leiden.15arrow15.Candy, L. (2006). Practice based research: A guide. CCS report, 1(2). In de daadwerkelijke praktijken van kunstenaars en ontwerpers zien we vaak een combinatie of overlap van deze vormen van onderzoek.

De creativiteit en vernieuwingsdrang die de sector eigen is, leidt ertoe dat elke typologie en alle categorieën waarmee men probeert het onderzoeksveld in kaart te brengen, altijd met praktijkvoorbeelden geconfronteerd zullen worden die de grenzen van deze indelingen verleggen. De inhoudelijke focus van het PD-programma Kunst + Creatief is daarom binnen de grenzen van de toelatingseisen en eindtermen principieel open en  ‘enabling’. De onvermijdelijke discussie en reflectie op het vraagstuk wat artistiek en/of ontwerpend onderzoek is en aan welke eisen het moet voldoen, is een essentieel onderdeel van de verrijking van het veld en de reflexieve beroepspraktijk waar het PD-programma toe leidt. 

1.3Toegevoegde waarde, nut en noodzaak

De toegevoegde waarde, nut en noodzaak van de PD Kunst + Creatief liggen op vier vlakken.

Ten eerste heeft Nederland momenteel geen zelfstandige derde cyclus die qua inhoud en methode aansluit op de BA’s en MA’s van het kunstvak- en designonderwijs van de hogescholen. Er zijn enkele lokale programma’s voor PhDs in de kunsten waarin een kunstopleiding met de naburige universiteit samenwerkt, en sommige kunsthogescholen hebben hun eigen route naar een derde cyclus ontworpen. Naast het zeer beperkte aantal promotieplekken dat op deze manier geboden kan worden, is er ook geen overkoepelende visie op de derde cyclus die de sector Kunst en Creatief kan helpen door te ontwikkelen, te innoveren en te excelleren, en zich eveneens internationaal scherper te profileren. “Het ontbreken van dit gezamenlijke hoogste niveau is een gemis, en laat ontwikkelingsprocessen stokken. Nederlandse kunstenaars, ontwerpers en creatieve professionals zijn op het buitenland aangewezen om zich vanuit hun eigen praktijk verder te ontwikkelen en promovendi uit het buitenland vervullen topposities in Nederland.”16arrow16.Een derde cyclus voor de Kunst- en Creatieve Sector. Propositie pilot derde cyclus HBO, cluster Kunst- en Creatief, p.3

Ten tweede biedt de PD aan onderzoekende kunstenaars en ontwerpers de gelegenheid om zich gedurende enkele jaren verder te verdiepen in hun (combinatie van) disciplines en hun praktijk en het werkveld te innoveren. Vanuit verschillende hoeken is er in de laatste decennia op gewezen dat dergelijke artistieke en ontwerpende vrijheid nauwelijks meer aanwezig is in Nederland. In verschillende sectoradviezen, van muziektheater tot podiumkunst en ontwerp, benadrukt de Raad van Cultuur dat er in Nederland een tekort is aan onderzoeks- en experimenteerruimte, waardoor de artistieke ontwikkeling en de kwaliteit van de kunst en creatieve sector op lange termijn risico lopen. De Raad beveelt daarom de versterking van de onderzoekstraditie in de sector aan, onder meer door in de kunstvakopleidingen een onderzoekspraktijk te stimuleren.17arrow17.Raad voor Cultuur. Ontwerp voor de toekomst. Pleidooi voor creatieve reflectie op maatschappelijke vraagstukken. September 2019; Zie ook: Edens, C. (2020). “Mensen hebben ruimte nodig om te klooien.” Rijnboutt Magazine #11, https://rijnboutt.nl/actueel/nieuws/mensen-hebben-ruimte-nodig-om-te-klooien/; Amsterdams Atelier- en Broedplaatsenbeleid, 2019-2022; Cultuurprofiel Rotterdam en Regio, 2018.

Ten derde hebben diverse adviesorganen en instellingen gewezen op het belang van het onderzoek in de sector Kunst en Creatief voor het creatieve en innovatieklimaat in Nederland. Zo stellen onder meer de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) en de Adviesraad voor Wetenschap, Technologie en Innovatie (AWTI) dat kunst en cultuur essentiële onderdelen van een innovatief landelijk en regionaal ecosysteem zijn. Bovendien achten beide organen de kunst en creatieve sector onontbeerlijk om de grote maatschappelijke uitdagingen waar Nederland voor staat te confronteren. Vanuit de Nationale Wetenschapsagenda zijn daarom als belangrijkste onderzoeksvragen de creatieve en innovatieve vermogens van de professionals geagendeerd, en de inzet van deze professionals in de oplossing van belangrijke maatschappelijke problemen. Tegelijkertijd worden presentatie-instellingen in gemeentelijk en landelijk cultuurbeleid aangespoord om zowel de eigen sector te innoveren als bij te bijdragen aan maatschappelijke en stedelijke uitdagingen, waardoor onder hen de vraag naar onderzoekend vermogen bij creatieve professionals groeit.18arrow18.O.m: Stimuleringsfonds Creatieve Industrie. Beleidsplan 2021–2024: Ruimte voor verbinding, 2020; en Gemeente Rotterdam. Cultuurplan 2021-2024 ‘Stad in transitie, cultuur in verandering’, 2020. Die tweeledige onderzoeksvraag weerspiegelt de dimensies van de inhoudelijke focus van het PD-programma, gericht op interventies in de artistieke en creatieve praktijken zelf en/of ten behoeve van urgente maatschappelijke transities.19arrow19.Overgenomen uit SIA (2020).

Tot slot zal de PD Kunst + Creatief ook zorgen voor verdieping, ontwikkeling en innovatie van het kunstvakonderwijs, juist van de eerste en tweede cyclus, van het BA- en MA- onderwijs. In de propositie voor de PD van het HBO cluster Kunst en Creatief wordt daarom gesproken over de derde cyclus als een kans om doorlopende leerlijnen te ontwikkelen: “een derde cyclus kan meer ruimte bieden om binnen de onderzoeksleerlijn de voortdurende dialoog en discussie over de rol en inhoud van onderzoek te voeren mede vanuit het hoogst bereikbare niveau (bachelor/master/doctoraat). Met name het masteronderwijs is er bij gebaat voeding te krijgen uit de derde cyclus, zodat het voortdurend zijn criteria kan specificeren en hanteren.”20arrow20.Een derde cyclus voor de kunst- en creatieve sector. Propositie pilot derde cyclus HBO/ cluster Kunst + Creatief, 2020, p. 16.

1.4Niveau van het programma

Het PD-programma Kunst + Creatief realiseert niveau 8 van het Europese Kwalificatie Raamwerk waarin het gaat om:

  • arrowKnowledge at the most advanced frontier of a field of work or study and at the interface between fields;
  • arrowThe most advanced and specialised skills and techniques, including synthesis and evaluation, required to solve critical problems in research and/or innovation and to extend and redefine existing knowledge or professional practice;
  • arrowDemonstrate substantial authority, innovation, autonomy, scholarly and professional integrity and sustained commitment to the development of new ideas or processes at the forefront of work or study contexts including research.21arrow21.https://europa.eu/europass/en/description-eight-eqf-levels

Diverse Europese kunstopleidingen hebben deze kwalificatie-eisen overgenomen en er enkele specifieke principes voor de kunsten en creatieve sector aan toegevoegd. Deze Florence-principes22arrow22.https://cdn.ymaws.com/elia-art-schools.org/resource/resmgr/files/26-september-florence-princi.pdf beslaan: kwalificatie en toegang; uitstroomprofiel: promotieproject en output; onderzoekscultuur en -omgeving; begeleiding en beoordeling; disseminatie en impact. Deze komen terug in de paragrafen in hoofdstuk 2 over het PD-traject en in hoofdstuk 3 over Examinering.

1.5Karakter van het programma

Het PD-programma kan fulltime (4 jaar) of parttime worden afgelegd; dat laatste met een maximale looptijd van 8 jaar. In die periode besteden PD-kandidaten 75 % van hun tijd aan onderzoek, 12 ½ % aan onderwijs krijgen, en 12 ½ % aan onderwijs geven. Het programma laat zich het best typeren als gemeenschappelijk maatwerk dat het Graduate Network Kunst en Creatief samen met de deelnemende kunstopleidingen in Nederland verzorgt. (Een gedetailleerde uitwerking van de hieronder gepresenteerde programmaonderdelen volgt in hoofdstuk 2 PD-traject).

Voor de PD-kandidaat betekent gemeenschappelijk maatwerk dat de persoon artistiek en/of ontwerpend onderzoek verricht op een zelf-gedefinieerd project of proces en daarbij individuele begeleiding ontvangt van een begeleidingscommissie (zie § 2.3) die aansluit op de specifieke onderzoeksuitdagingen van het project. Daarnaast volgt de PD-kandidaat gemeenschappelijke scholings- en trainingsonderdelen.

Voor de begeleidende PD-lectoren geldt dat zij een PhD of PD hebben, en ervaring hebben in het begeleiden van artistiek of ontwerpend onderzoek. Zij committeren zich aan het opleidings- en begeleidingsplan van de kandidaat, en aan het gezamenlijk opleidings- programma en begeleidingskader dat in dit programmaplan is uitgewerkt (zie bijlage 2). Eveneens verdiepen en bekwamen zij zich gemeenschappelijk in goede begeleidingspraktijken middels het Training-the-trainer aanbod van het Graduate Network Kunst en Creatief en middels doorgaande intervisiegroepen.

Om de gezamenlijke onderzoekscultuur in het PD-programma Kunst + Creatief te versterken voorziet het PD-curriculum van het Graduate Network in collectieve onderdelen ter omvang van 20 EC. Dit aanbod bevat modules als Advanced methods of artistic and design research; Ethics, integrity and professionalism; the role of arts and artistic research in society; Complex research environments; Forms of dissemination and writing; en/of Understanding innovation and creativity.23arrow23.De precieze invulling en vorm van deze onderdelen wordt door de Graduate Commissie na haar installatie verder uitgewerkt. Ook bevat dit gemeenschappelijk deel van het PD-curriculum presentatiecolloquia waarbinnen kandidaten hun werk en voortgang onderling bespreken, in de vorm van intervisie en peer-to-peer evaluatie.

Naast dit gemeenschappelijk deel van het PD-curriculum, kan de kandidaat nog 10 EC verwerven met individuele opleidingsonderdelen, die worden bepaald in overleg met de begeleidingscommissie en vastgelegd in het opleidings- en begeleidingsplan. De deelname aan de verschillende onderdelen van het 30 EC curriculum is verplicht en levert een certificaat op dat onderdeel is van het afsluitende portfolio.

Alle deelnemende instellingen committeren zich aan de visie, methodieken en andere onderdelen van het PD-programma en het Graduate Network. Zij bieden eveneens een lokale onderzoekscontext waarin de mogelijkheid bestaat tot inter- en transdisciplinaire kruisbestuiving en een infrastructuur waarin (inter)nationale uitwisseling gestalte heeft. De PD-kandidaat kan in deze omgeving beschikken over adequate financiële en infrastructurele middelen, en personele en technische ondersteuning om het onderzoek uit te voeren. De instelling geeft de kandidaat bovendien de gelegenheid om onderwijs over het eigen onderzoek te verzorgen.

1.6Eindkwalificaties

De generieke omschrijving van het Europese Kwalificatie Raamwerk met betrekking tot kennis, vaardigheden en houding van niveau 8, krijgt in het PD-programma Kunst + Creatief gestalte in een portfolio van

  • arrowEén of meerdere kunst- of creatieve werken en/of interventies; in combinatie met een
  • arrowOnderbouwde en coherente reflectie die in verschillende communicatieve vorm(en) gepresenteerd kan worden; en aangevuld met
  • arrowVerslaglegging en certificering over begeleiding, training, onderwijs, disseminatie en eventuele andere relevante activiteiten.

Op basis van deze kwalificaties moet de kandidaat na afronding van het PD-traject vier met elkaar verweven rollen kunnen vervullen:

1De PD als innovator

In deze rol is de kandidaat in staat om een interventie te ontwerpen die de kunst- en/of ontwerppraktijk zelf innoveert (zowel maak- en ontwerppraktijken, curatoriele en pedagogische praktijken) en/of haar relatie tot andere maatschappelijke sectoren herziet. Dit beslaat de volgende kenmerken:

  • arrowEen grondige kennis van de stand van zaken in het vakgebied;
  • arrowIn staat zijn om te identificeren waar en waarom innovatie nodig is en welke plek deze inneemt in de context van het vak en de ontwikkeling/traditie;
  • arrowCreatief vermogen om de innovatie op basis van interventies te verkennen.

2De PD als onderzoeker

In deze rol is de kandidaat in staat om een methodisch en transparant onderzoek te ontwerpen en uit te voeren dat aansluit bij de praktijken van de kunst- en ontwerpsector en deze verrijkt. Dit beslaat de volgende kenmerken:

  • arrowDe zelfstandige ontwikkeling van een relevante en innovatieve onderzoeksvraag;
  • arrowHet beheersen van de methoden en methodologieën die nodig zijn om de onderzoeksvraag te beantwoorden;
  • arrowHet vermogen om op passende wijze over het onderzoek te communiceren.

3De PD als ‘change agent’

In deze rol realiseert de kandidaat verandering binnen andere maatschappelijke domeinen dan het eigen praktijkveld. Dit beslaat de volgende kenmerken:

  • arrowEen grondig begrip van de praktische, organisatorische en procesmatige complexiteit van het betreffende werkveld, mede in relatie tot de bredere maatschappelijke context;
  • arrowInzicht in de gedragsmatige componenten van veranderings- en vernieuwingsprocessen;
  • arrowZeggingskracht en mobiliserend vermogen.

4De PD als professional

In deze rol geeft de kandidaat blijk van beroepsmatig reflexief en ethisch vermogen. Dit beslaat de volgende kenmerken:

  • arrowKunnen reflecteren op het eigen artistiek en ontwerpend onderzoek door het te positioneren in de bestaande onderzoekstradities;
  • arrowHet belang en de betekenis van het praktijkonderzoek voor de relevante omgeving van samenwerkende partijen kunnen benoemen en beoordelen;
  • arrowIn staat zijn om methodische en praktijkkennis over te dragen aan andere professionals;
  • arrowKennis en bewustzijn van de ethische en integriteitskwesties in de praktijken van artistiek en ontwerpend onderzoek, en de bijbehorende handelingsrepertoires.

Voor de kunst- en creatieve sector geldt dat deze vier rollen in de praktijk van het onderzoek vaak zullen samenvallen. Zo lopen in sommige projecten innovatie, onderzoek en impact door elkaar, en wordt artistiek onderzoek als een vorm van impact in zichzelf gezien.24arrow24.Zie bv. Kryssa, J. (2017). Exhibitionary practices at the intersection of academic research and public display. In Futures of Artistic Research, Academy of Fine Arts Finland. Daarnaast blijven gepromoveerde kunstenaars en ontwerpers logischerwijs ook professionals in de rollen van ‘change agent’, onderzoeker of innovator.

Als leeruitkomsten van de PD Kunst + Creatief kunnen de vier rollen dan ook beter worden gezien als dimensies van de onderzoekspraktijk die in specifieke projecten op verschillende manieren of momenten aanwezig, verknoopt dan wel gescheiden kunnen zijn. Een al te mechanisch gebruik van deze rollen bij de beoordeling van de leeruitkomsten ligt in deze pilot dan ook niet voor de hand.

2PD-Traject

2.1Programma-inhoud

De programma-inhoud laat zich typeren als gemeenschappelijk maatwerk. Het behelst een combinatie van individuele en collectieve activiteiten, die deels in de instelling en deels binnen het Graduate Network worden uitgevoerd. Door die individuele en collectieve activiteiten wordt een leerproces vormgegeven dat zich kenmerkt door ‘learning by doing’, en dat ingebed is in een ‘community of learners’ die door de PD-kandidaten in het Graduate Network wordt gevormd. Het gehele programma heeft dus lokale en nationale bestanddelen:

  • arrowontwikkelen en uitvoeren van interveniërend onderzoek conform een onderzoeksplan;
  • arrowontvangen en integreren van inhoudelijke begeleiding door de begeleidingscommissie, conform een opleidings- en begeleidingsplan dat is opgesteld in overleg tussen kandidaat en commissie;
  • arrowdeelnemen aan gezamenlijke opleidings- en trainingsonderdelen van het Graduate Network Kunst en Creatief;
  • arrowonderwijs verzorgen over het eigen onderzoek voor de studenten aan opleidingen binnen de betrokken instelling(en);
  • arrowdelen van inzichten en resultaten met vakgenoten, stake-holders en andere relevante publieken (disseminatie).

Ad a

Het ontwikkelen en uitvoeren van interveniërend onderzoek betreft de diepgravende, zelfstandige ontwikkeling en uitvoering van een artistiek of ontwerpend onderzoeksproject die neergelegd zijn in een onderzoeksplan dat de elementen relevantie, analyse, ontwerpaanpak en onderzoeksmethoden, duiding, validatie en disseminatie bevat. Het betreft onderzoek waarbij de eigen kunst- of ontwerppraktijk de aanleiding van onderzoek is; om onderzoek waarbij het gaat om het gebruik van artistieke en/of ontwerpmethoden om tot een interventie in een maatschappelijke praktijk of context te komen; of om onderzoek dat articulaties, transgressies of verschuivingen van beide behelst. (Zie bijlage 3 voor format voor onderzoeksvoorstel.) Het PD project wordt beoordeeld op innovatieve, onderzoeksmatige, impact en ethische dimensies.

Ad b

Wat betreft het ontvangen en integreren van inhoudelijke begeleiding door lectoren, gaat het om de regelmatige uitwisseling en dialoog tussen de PD kandidaat en de begeleidingscommissie. Daarbij moet men eerder denken aan de begeleiders als ‘critical friend’25arrow25.“A critical friend can be defined as a trusted person who asks provocative questions, provides data to be examined through another lens, and offers critiques of a person’s work as a friend. A critical friend takes the time to fully understand the context of the work presented and the outcomes that the person or group is working toward. The friend is an advocate for the success of that work.” Costa, A. and Kallick, B.(1993) Through the Lens of a Critical Friend. Educational Leadership 51(2) 49-51 dan aan een meester-gezel verhouding. Dat wil zeggen dat er wordt begeleid zonder zaken op te leggen aan de kandidaat en er wordt geleerd door open te staan voor commentaar, suggesties en verbeteringen van de begeleiders. De begeleidingscommissie heeft op enig moment uiteraard wel de verantwoordelijkheid om een continueringsbeslissing te nemen.

Ad c

Wat betreft de gezamenlijke opleidings- en trainingsonderdelen geldt dat zij er zowel zijn voor de ondersteuning van de individuele PD’s, voor de ontwikkeling van een gezamenlijke onderzoekscultuur van de deelnemende kunstopleidingen en lectoraten, en het PD programma als geheel, als voor het bieden van een omgeving die dient als een ‘peergroup’ voor de PD-kandidaten. Deelname is dan ook verplicht en levert een certificaat op dat onderdeel is van het afsluitende portfolio. Het gezamenlijke deel beslaat in totaal 20 EC en bevat bijvoorbeeld de volgende onderdelen: Advanced methods of artistic and design research; the role of arts and artistic research in society; Ethics, integrity and professionalism;  Complex research environments; Forms of dissemination and writing; Understanding innovation and creativity.26arrow26.De precieze invulling en vorm van deze onderdelen wordt door de Graduate Commissie na haar installatie verder uitgewerkt. Daarnaast kan de kandidaat nog 10 EC verwerven met individuele opleidingsonderdelen, die worden bepaald in overleg met de begeleidingscommissie en vastgelegd in het opleidings- en begeleidingsplan.

Ad d

Wat betreft het verzorgen van onderwijs geldt dat de PD-kandidaat voor maximaal 12 ½ % van de PD-aanstelling kan worden ingezet om onderwijs te verzorgen. Bij een fulltime kandidaat betreft dit een periode van totaal 6 maanden, die aansluitend of in delen kan worden ingezet. Dit onderwijs kan het specifieke onderwerp van het onderzoek behelzen, maar ook over geavanceerde methoden van artistiek en ontwerpend onderzoek gaan. Het onderzoek van de PD-kandidaat biedt ook bij uitstek gelegenheid om studenten te laten participeren in onderzoekspraktijken. De PD-kandidaat wordt niet ingezet voor algemene onderwijsonderdelen.

Ad e

Wat betreft het delen van inzichten en resultaten geldt dat deze via relevante kunst en creatieve articulaties worden gedeeld met vakgenoten en andere relevante professionals, en waar het aan de orde is met het bredere publiek, door middel van publicaties, seminars, tentoonstellingen, performances, etc. Het gaat hier zowel om disseminatieactiviteiten die onderdeel uitmaken van het onderzoek zelf, als om het delen van uitkomsten van afgerond onderzoek. De gewenste hoeveelheid en kwaliteit wordt in overleg met de begeleidingscommissie bepaald. Binnen de grenzen van intellectueel eigendom worden de resultaten in de vorm van ‘open access’ verspreid. Deze activiteiten gericht op het delen van uitkomsten maken deel uit van het uiteindelijke portfolio ter beoordeling.

2.2Matching en selectie

Het PD-programma is voor drie soorten kandidaten toegankelijk (sommige kandidaten vallen in meerdere categorieën):

  • arrowPraktiserend kunstenaars en ontwerpers;
  • arrowDocenten en onderzoekers van de kunst en creatieve opleidingen; en/of
  • arrowTalentvolle doorstromers uit de masterprogramma’s van deze opleidingen.

De kandidaten dienen over een relevante Master-kwalificatie, of een gevalideerd equivalent daarvan, en bij voorkeur over een actieve praktijk in het kunst- en ontwerpdomein te beschikken. De selectie van PD-kandidaten gebeurt in samenwerking tussen de instelling en het Graduate Network.

Per instelling zijn de gezamenlijke kunst- en creatieve lectoren27arrow27.Als een instelling maar één lector heeft, kunnen senior onderzoekers aan het proces deelnemen. verantwoordelijk voor de initiële werving van de PD-kandidaten. Dit gebeurt op basis van een onderzoeksvoorstel (zie voor een format van het voorstel, bijlage 3). De besluitvorming over de formele voordracht van de kandidaat aan het Graduate Network geschiedt volgens de geldende regels van de betrokken instellingen. De kunst- en creatieve lectoren dragen gedurende de pilotperiode één of meerdere PD-kandidaten per jaar voor aan het Graduate Commissie. Het aantal kandidaten dat een lector kan voordragen wordt begrensd door de mogelijkheden van de betreffende instelling, zoals die worden vastgesteld door het College van Bestuur van de instelling.

De Graduate Commissie beoordeelt de voorstellen van de kandidaten volgens de criteria gesteld in dit programma-handboek, rekening houdende met eventuele vereisten specifiek voor de instelling en/of het betreffende lectoraat (zie voor toelatingscriteria voor kandidaten bijlage 4). Jaarlijks worden in maand 3 alle geselecteerde kandidaten voorgedragen aan de Graduate Commissie van het Graduate Network ter formele toetsing op:

  • arrowDe begeleidingscommissie: voldoet deze aan de eisen zoals in het PD-programma geformuleerd?
  • arrowHet onderzoeksplan: zijn de vereiste elementen voldoende in het onderzoeksplan aanwezig?
  • arrowHet opleidings- en begeleidingsplan: is de ondersteuning afdoende en is de instelling in staat die te realiseren? Is de opleiding afdoende en is het Graduate Network in staat die te realiseren?
  • arrowDe bijdrage van de instelling: draagt de instelling volgens afspraak bij aan het graduate network?

Daarnaast beoordeelt de Graduate Commissie de kruisverbanden, overlappingen en samenwerkingsmogelijkheden tussen de voorstellen en monitort zij de diversiteit in onderwerpen en kandidaten binnen het Network. Hoewel dit geen consequenties voor de selectie van individuele kandidaten kan hebben, kan de beoordeling van de diversiteit wel tot additionele uitwisseling tussen kandidaten en extra werving leiden. Bovendien maakt deze beoordeling van de inhoudelijke dwarsverbanden tussen de kandidaten een bottom-up programmering door het graduate network mogelijk waarop eventueel doorontwikkeld kan worden. Jaarlijks stelt het Graduate Network in maand 4 de definitieve toelating vast. De formele besluitvorming over de individuele aanstelling berust bij het management van de betreffende instelling.

2.3Kandidaat begeleiding

De begeleiding vindt plaats door een begeleidingscommissie waarin twee lectoren28arrow28.Dit is anders dan in de notitie van het programmateam 20-11-20, maar is wel steeds vaker de standaardpraktijk in de universiteiten, vanwege de afhankelijkheidsrelaties die er in een-op-een situaties ontstaan, en de hogere risico’s op ongewenst gedrag van begeleiders. de dagelijkse begeleiding op zich nemen en waarin twee externe professionals met relevante (internationale) kunst, ontwerp of maatschappelijke praktijken betrokken zijn. Van de lectoren heeft tenminste één ervaring in het begeleiden van artistiek of ontwerpend onderzoek; in de begeleidingscommissie als geheel is kennis van het kunst- en ontwerpveld of de velden waarin het onderzoek intervenieert aanwezig.

De begeleiding vindt plaats op basis van een persoonlijk opleidings- en begeleidingsplan waarin de rollen en verantwoordelijkheden van de kandidaat, de begeleiders en de instelling zijn vastgelegd (zie voor een format van een Opleidings- en Begeleidingsplan, bijlage 2). De begeleidingscommissie stelt in maand 9 van het eerste jaar van de PD vast of de kandidaat op de goede weg is, en geeft, indien nodig, bindend advies voor verbetering. Een go/no-go beoordeling volgt in maand 12 met inwinning van advies van de Graduate Commissie, maar ter besluit van de begeleidingscommissie. Als de kandidaat na 4 jaar (of part-time equivalent) het portfolio niet heeft afgerond, vervalt het recht op begeleiding. In individuele gevallen kunnen begeleidingscommissie en instelling besluiten om de begeleiding voort te zetten.29arrow29.Deze termijnen  moeten worden aangepast aan het part-time equivalent wanneer het een part-time kandidaat betreft. Dit dient in het Opleidings en Begeleidingsplan van te voren te worden vastgelegd.

De leden van de begeleidingscommissie maken geen deel uit van de beoordelingscommissie die het afrondende portfolio beoordeelt. De kwaliteit van het PD-programma wordt in de pilot fase door de validatiecommissie PD gemonitord en beoordeeld.

2.4Kwaliteitseisen begeleiders

Voor de begeleidende lectoren geldt dat zij beiden een PhD of PD-kwalificatie hebben en minstens één van hen gedegen ervaring heeft in het begeleiden van artistiek of ontwerpend onderzoek. Daarnaast is deelname vereist aan begeleiderstrainingen en intervisie die vanuit het Graduate Network onder de noemer Training-the-trainer worden georganiseerd. Voor de begeleidende professionals geldt dat zij een goede staat van dienst in hun veld hebben, en onafhankelijk, zonder last of ruggespraak, hun begeleiding kunnen uitvoeren.
De deelnemende instellingen maken de kwaliteit van de begeleiding en deelname aan de Training-the-trainer activiteiten een vast onderdeel van de beoordelingscycli van de lectoren en hun werkzaamheden. De deelnemende instellingen bieden de begeleidende lectoren voldoende tijd en ondersteuning om hun taken op het vereiste niveau te kunnen uitvoeren.

Verwacht wordt dat het hele begeleidingsteam 30 tot 40 mensdagen per jaar nodig zal hebben, ofwel 60 tot 80 uur per persoon per jaar. Dit dient verrekend te worden in het takenpakket van de begeleidende lectoren, en voor de externe professionals te worden gehonoreerd volgens in de sector gangbare tarieven.

2.5Inbedding in lectoraten en het (internationale) network

De PD-kandidaat maakt deel uit van een lectoraat en een team van aangesloten onderzoekers van voldoende omvang (kritische massa) zodat creatieve en interdisciplinaire uitwisseling gerealiseerd wordt. Deze onderzoeksomgeving heeft een actief onderzoeksprofiel waarin inter- en transdisciplinaire samenwerking tot de norm behoort en een infrastructuur waarin (inter)nationale uitwisseling gestalte krijgt. Wanneer een instelling of lectoraat te klein is om aan deze vereisten te voldoen, dient uitwisseling te worden gerealiseerd met een andere of meerdere deelnemende groepen in het Graduate Network. De PD-kandidaat kan in de instelling beschikken over adequate financiële en infrastructurele middelen, en de benodigde personele en technische ondersteuning om het onderzoek gedegen uit te kunnen voeren.

2.6Studiebelasting en doorlooptijd

Het PD-programma kan full-time (4 jaar) of part-time worden afgelegd; dat laatste met een maximale looptijd van 8 jaar. In die periode besteden PD-kandidaten 75 % van hun tijd aan onderzoek, 12 ½ % aan onderwijs krijgen en 12 ½ % aan onderwijs geven. De instelling is gedurende de afgesproken periode verplicht om begeleiding op het vereiste niveau te organiseren. Als de PD-kandidaat binnen de gestelde periode niet aan de kwalificaties voldoet, vervalt het recht op begeleiding. In individuele gevallen kan de instelling besluiten om het traject te verlengen.

2.7Procedures

2.7.1Werving, selectie en toelating

De werving en selectie van kandidaten vindt plaats op het niveau van de instelling die daarvoor de benodigde procedures inricht. Deze kunnen variëren van open werving van externe kandidaten, een competitieve aanwijzing van interne kandidaten tot persoonlijke uitnodigingen van kandidaten, al naar gelang het beleid van de instelling. De gezamenlijke kunst- en creatieve lectoren30arrow30.Als een instelling maar één lector heeft, kunnen senior onderzoekers aan het proces deelnemen. van een instelling zijn inhoudelijk verantwoordelijk en de formele besluitvorming over arbeids- en andere voorwaarden geschiedt verder volgens de geldende regels van de betrokken instellingen die ook de formele voordracht aan de graduate commissie doen.

De kandidaat stelt een onderzoeksvoorstel samen dat de voorschriften en criteria van het graduate network volgt (zie bijlage 3). Op basis van een door de instelling goedgekeurd plan wordt de kandidaat voor-gedragen voor toelating tot het graduate network. De graduate commissie van het netwerk beoordeelt de voorstellen vervolgens. Die beoordeling is nadrukkelijk niet inhoudelijk, maar een toets per voorstel op drie elementen:

  • arrowHet onderzoeksplan: zijn de vereiste elementen voldoende in het onderzoeksplan aanwezig?
  • arrowHet opleidings- en begeleidingsplan: is de ondersteuning afdoende en is de instelling in staat die te realiseren? Is het opleidingsvoorstel afdoende en is het Graduate Network in staat die te realiseren?
  • arrowDe bijdrage van de instelling: draagt de instelling volgens afspraak bij aan het graduate network?

2.7.2Go/no-go beoordeling

De begeleidingscommissie stelt in maand 9 van het eerste jaar (of het equivalent daarvan bij een part-time kandidaat) van de PD vast of de kandidaat op de goede weg is. De kandidaat rapporteert daarvoor aan de begeleidingscommissie over de huidige stand van zaken in het licht van het onderzoeksvoorstel. De begeleidingscommissie geeft, indien nodig, bindend, specifiek en schriftelijk advies voor verbetering. Een go/no-go beoordeling volgt in maand 12 met inwinning van advies van de Graduate Commissie, maar ter besluit van de begeleidingscommissie. De Graduate Commissie baseert zich voor haar advies op het (eventueel aangepaste) Werk en het schriftelijk verslag van de leden van de Begeleidingscommissie (bijlage 5).

2.7.3Eindbeoordeling

De begeleidingscommissie doet een inhoudelijk gemotiveerd voorstel aan de Graduate Commissie van het Graduate Network voor de samenstelling van de beoordelingscommissie. Gedurende de pilot bestaat deze beoordelingscommissie uit: een lid van de Validatie Commissie PD die als voorzitter optreedt, twee lectoren van buiten de instelling(en) waarbinnen het PD-traject plaatsvindt en twee externe professionals uit de praktijk. De beoordelingscommissie beschikt gezamenlijk over de inhoudelijke en methodologische expertise om het PD-traject van de kandidaat gedegen te kunnen beoordelen.

De begeleidingscommissie stelt vast of alle elementen van het portfolio (artistieke en/of ontwerpinterventies, reflectie, certificaat van opleidings- en trainingsonderdelen, wisselwerking met begeleiding, disseminatieactiviteiten, zie § 3.2) voldoende zijn om beoordeeld te worden. Na goedkeuring legt begeleidingscommissie het portfolio voor aan de beoordelingscommissie. Deze stelt binnen zes weken vast of de PD-kandidaat kan worden toegelaten tot de examinering, die bestaat uit een publieke presentatie en een openbaar mondeling examen afgenomen door de beoordelingscommissie. De commissie trekt zich na het mondeling examen terug en beoordeelt het PD-traject als ‘goed’ wanneer als aan alle eisen voldaan is en er sprake is van gedegen of voorbeeldstellend werk; en als ‘grensverleggend’ wanneer bestaande paradigma’s en disciplines op vernieuwende en excellente wijze doorbroken worden.

3Examinering

3.1Wijze van examinering

De PD-kandidaat wordt geëxamineerd op basis van een portfolio dat voldoende moet zijn om tot een afrondende publieke presentatie en een mondeling gesprek met een beoordelingscommissie te worden toegelaten. Alle onderdelen van het portfolio dienen naar oordeel van de begeleidingscommissie voldoende te zijn om te worden voorgelegd aan de beoordelingscommissie voor toelating tot de examinering.

Na goedkeuring van de begeleidingscommissie legt de begeleidingscommissie het portfolio voor aan de beoordelingscommissie voor de kandidaat. Deze stelt vast of de PD-kandidaat kan worden toegelaten tot de examinering, die bestaat uit een publieke presentatie en een openbaar mondeling examen afgenomen door de beoordelingscommissie. De commissie trekt zich na het mondeling examen terug en beoordeelt het PD-traject als ‘goed’ wanneer als aan alle eisen voldaan is en er sprake is van gedegen of voorbeeldstellend werk; en als ‘grensverleggend’ wanneer bestaande paradigma’s en disciplines op vernieuwende en excellente wijze doorbroken worden.

3.2Kwaliteitseisen portfolio

Het portfolio bestaat uit certificaten en andere afdoende vormen van bewijs voor alle onderdelen van het PD traject (zie § 2.1), te weten:

  • arrowHet onderzoek dat een of meerdere onderbouwde urgente en relevante interventies bevat, alsmede professionele reflectie daarop, in een vorm die deelbaar is met de beoordelingscommissie en de vervulling van de vier rollen van de leeruitkomsten inzichtelijk maakt;
  • arrowEen schriftelijk overzicht van en reflectie op de begeleiding en de manier waarop deze heeft bijgedragen aan het eindresultaat;
  • arrowHet certificaat van de opleidings- en trainingsonderdelen;
  • arrowEen verslag van de wisselwerking tussen het onderzoek en de onderwijsactiviteiten;
  • arrowEen overzicht van de disseminatieactiviteiten.

De beoordelingscommissie nodigt de PD-kandidaat uit voor de publieke presentatie en het mondeling examen als zij alle onderdelen van het portfolio als tenminste voldoende beoordeelt.

3.3Andere beoordelingsinstrumenten

3.3.1Publieke presentatie

De PD-kandidaat verzorgt een publieke presentatie van het onderzoek en de reflectie daarop voor een gezelschap van relevante stakeholders, collega’s, studenten en andere belangstellenden. Deze presentatie wordt door de beoordelingscommissie meegenomen in het eindoordeel.

3.3.2Mondeling examen

De PD-kandidaat legt na de publieke presentatie een mondeling examen af bij de beoordelingscommissie voor de kandidaat. De commissie bespreekt de kwaliteit van het onderzoek en de publieke presentatie met de kandidaat, en ten overstaan van het aanwezige publiek. Daarbij kunnen alle onderdelen van het portfolio aan de orde komen. Presentatie en examen duren gezamenlijk maximaal drie uur, waarvan een uur is gereserveerd voor het examen. Na besloten onderling beraad na afloop van het examen, deelt de commissie haar eindoordeel (goed of grensverleggend) mee aan de kandidaat. Van het examen wordt door de secretaris van de commissie schriftelijk verslag uitgebracht aan het Graduate Network.

3.4Kwaliteitszorg

De onderdelen en procedures van het PD-programma garanderen dat de PD-graad een kwaliteitsstandaard representeert die overeenkomt met het Europees Kwalificatie Raamwerk Niveau 8 en met de internationale normen zoals geformuleerd door (elia) en onderschreven door the European Association of Conservatoires (AEC), CILECT, CUMULUS en de Society for Artistic Research (SAR) in de Florence Principes.31arrow31.ELIA (2016). The Florence Principles on the doctorate in the arts. https://second.wiki/wiki/kc3bcnstlerische_forschung Te weten:

Preamble

arrow Florence Principes. Doctoral studies (doctorates and PhDs) in the arts enable candidates to make an original contribution to their discipline. Doctoral study programmes in the arts aim to develop artistic competence, generate new knowledge and advance artistic research. They enable candidates to progress as both artists and researchers, extending artistic competence and the ability to create and share new insights by applying innovative artistic methods. The general principles for doctoral education elaborated in the Salzburg Recommendations II and in the Principles on Innovative Doctoral Training are largely held to be valid in the arts.

arrow Realisatie in de PD Kunst + Creatief. Artistieke of creatieve interventies door middel van artistieke en ontwerpende methoden; om nieuwe (handelings)kennis te genereren; ter verdieping van de eigen praktijk, verrijking van het werkveld of aangaan van complexe maatschappelijke uitdagingen; met inbegrip van reflectie op de eigen rol, ethiek, verantwoordelijkheid en aanspreekbaarheid. Op niveau 8 van het EQF.

Qualifications

arrow Florence Principes. Doctorates in the arts provide a research qualification that builds upon diploma/masters studies and requires the in-depth development of an artistic research project. Candidates are selected who meet formal requirements defined by institutions and as a result of their artistic qualifications and competences. Potential supervisors may be part of the selection process, to ensure the academic quality of the dissertation process.

arrow Realisatie in de PD Kunst + Creatief. Een programmatisch gedefinieerde, landelijk gedeelde verzameling begintermen (toegangseisen) die drie soorten kandidaten toelaat:Praktiserend kunstenaars en ontwerpers;Docenten van relevante opleidingen;Talentvolle masterstudenten.
Een commissie van lectoren is verantwoordelijk voor de werving van de PD-kandidaten die op basis van een onderzoeksvoorstel geselecteerd worden en voorgedragen aan het Graduate Network en aan het management van de instelling.

Career perspectives

arrow Florence Principes. Holders of doctoral degrees in the arts may enter (or continue) an academic career at a higher education institution and/or enter (or continue) their career as artists. As a doctorate in the arts is usually undertaken when the candidate has completed graduate studies and produced a significant body of work, cohorts of doctoral programmes comprise established, internationally mobile artists. In bringing their academic and professional experience together, cohorts build valuable networks and accumulate key transferable skills that shape future perspectives for doctoral candidates in the arts. Upon completion, holders of doctoral degrees have the potential to combine their career as artists with a career in higher education.

arrow Realisatie in de PD Kunst + Creatief. Door het PD-programma worden creatieve professionals gevormd die in staat zijn om te ‘interveniëren in complexe praktijken’ en die op gelijk methodisch en praktijk-niveau met andere professionals kunnen samenwerken en daarnaast in staat zijn om methodische en praktijkkennis over te dragen aan deze professionals en aan andere kunstenaars en ontwerpers, onder meer in het hoger onderwijs.

Doctoral work

arrow Florence Principes. The doctoral work (the dissertation project) undertaken during doctoral studies in the arts includes the development of an original and concrete artistic research project. This project uses artistic methods and techniques, resulting in an original contribution to new insights and knowledge within the artistic field. The project consists of original work(s) of art and contains a discursive component that critically reflects upon the project and documents the research process. Internationalism, interdisciplinarity and interculturality are implicit in many artistic practices and can benefit from doctoral programmes in the arts.

arrow Realisatie in de PD Kunst + Creatief. Het PD-programma bestaat uit vijf componenten:Onderzoek in de vorm van interventies in de praktijk;Reflectie op het onderzoek;Begeleiding ontvangen en verwerken;Opleidingsonderdelen volgen en onderwijs verzorgen;Disseminatie van activiteiten.

Research environment

arrow Florence Principes. Artistic doctoral studies embedded within an appropriate research environment ensure the best possible (inter)disciplinary advancement of work. Appropriate research environments consist of a critical mass of faculty and doctoral researchers, an active artistic research profile and an effective infrastructure which includes an international dimension (cooperations, partnerships, networks). Doctoral research projects in the arts can advance discipline(s) and interdisciplinary work, «by extending borders and establishing new cross-disciplinary relations. Artistic doctoral projects require adequate resources and infrastructure, in particular studio space and exhibition/performance environments. Funding for doctoral researchers in the arts is crucial.

arrow Realisatie in de PD Kunst + Creatief. De PD-kandidaat maakt deel uit van een lectoraat en een team van aangesloten onderzoekers van voldoende omvang (kritische massa) zodat creatieve en interdisciplinaire uitwisseling gerealiseerd wordt. Deze onderzoeksomgeving heeft een actief onderzoeksprofiel waarin inter- en transdisciplinaire samenwerking tot de norm behoort en er een infrastructuur is waarin (inter)nationale uitwisseling gestalte krijgt.  Wanneer een instelling of lectoraat te klein is om aan deze vereisten te voldoen, dient uitwisseling te worden gerealiseerd met een andere instellingen in het Graduate Network. De PD-kandidaat kan in de instelling beschikken over adequate financiële en infrastructurele middelen, en personele en technische ondersteuning om het onderzoek uit te voeren.

Supervision

arrow Florence Principes. Supervision is a core issue for good practice doctoral education, and at least two supervisors are recommended. A doctoral agreement, outlining the supervision roles (candidate – supervisor – institution), triangulates this process and setting out the rights and duties of all parties. Institutions establish a good supervision culture by precisely defining responsibilities in their guidelines which provide a basis for avoiding and resolving conflict. Supervision is to be separated (at least partially) from final evaluation (assessment, reviewers), and supervisors should focus on maintaining the quality of the dissertation project in relation to national and international standards. Doctoral programmes in the arts follow the standard quality assurance and evaluation procedures applicable in the relevant national and institutional context (accreditation, reviews, etc.).

arrow Realisatie in de PD Kunst + Creatief  Begeleiding door twee gekwalificeerde lectoren en twee professionals die volgens een in overleg met de kandidaat vastgesteld opleidings- en begeleidingsplan werken;Een evaluatiecyclus en verbetering van de kwaliteit van de begeleiding door middel van Training-the-Trainer en intervisie sessies;Een beoordelingsmoment in maand 9 waarop een go/no-go beoordeling volgt in maand 12.

Dissemination

arrow Florence Principes. The results of doctoral work in the arts are disseminated through appropriate channels. For artistic work, exhibitions, performances, media installations and content, websites, and so on provide appropriate dissemination frames. A particular effort needs to be made to create adequate archives for the results of doctoral work. Wherever possible and under the provision of proper copyright regulations, open access is the guiding principle for dissemination of artistic research work and the documentation of artistic work (e.g. digital portfolios in institutional repositories). Peer-reviewed and/or externally validated contexts are to be prioritised (e.g. via exhibition programmes in museums or curatorial selection processes). The specificity of dissemination contexts should be clarified at the beginning of the doctoral studies (e.g. in the doctoral agreement).

arrow Realisatie in de PD Kunst + Creatief. Uitkomsten worden gedeeld in voor het artistieke en creatieve domein gebruikelijke vormen (zoals exposities, performances, demonstraties, lezingen, publicaties, etc.) met vakgenoten en andere relevante professionals, en waar het aan de orde is ook met het bredere publiek. Deze activiteiten zijn onderdeel van het onderzoeksproject zelf en maken deel het van het vooraf opgestelde onderzoeksplan. Binnen de grenzen van intellectueel eigendom worden de resultaten in de vorm van ‘open access’ verspreid. Deze activiteiten (of documentatie ervan) gericht op het delen van uitkomsten maken deel uit van het uiteindelijke portfolio ter beoordeling.

De Florence principes geven geen richtlijnen voor de kwaliteit van de examinering. Deze wordt in het PD-programma Kunst + Creatief gerealiseerd door:

  • arrowEen programmatisch gedefinieerde, landelijk gedeelde verzameling eindtermen (zoals gedefinieerd in § 1.6);
  • arrowEen standaardprocedure en standaardcriteria voor de aanwijzing van de beoordelingscommissie (hoofdstuk 3);
  • arrowEen gezamenlijk beoordelingskader en gezamenlijke beoordelingsonderdelen (hoofdstuk 3);
  • arrowDe samenwerking met de andere PD-domeinen in de pilotfase.

In de verdere detaillering van de kwaliteitscriteria spelen de begeleidingscommissies, de graduate commissie en de beoordelingscommissies een belangrijke rol: zij dienen hun overwegingen bij werving en selectie, bij de vaststelling van go en no-go momenten, en bij de eindbeoordeling systematisch vast te leggen en met elkaar te delen. Deze rapportages zullen in de graduate commissie worden gebruikt ter permanente reflectie en kalibrering van de kwaliteitscriteria.

4Governance

De pilot Kunst + Creatief wordt gedragen door 15 kunstinstellingen die een groot en divers scala aan disciplines herbergen. Die omvang en diversiteit betekenen dat de voorgestelde governance en procedures zowel het specifieke karakter van de instellingen moeten respecteren als het draagvlak van de pilot moeten vormgeven.

4.1Het Graduate Network

Het Graduate Network wordt gevormd door de deelnemende instellingen en bestaat uit een algemeen bestuur waarin elke deelnemende instelling een verantwoordelijk bestuurder of uitvoerder afvaardigt en een graduate commissie waarin een lector uit elke deelnemende instelling vertegenwoordigd is. De operationele aansturing is in handen van de taskforce.

Graduate Commissie arrow Taskforce arrow Algemeen Bestuur

De precieze taken en verantwoordelijkheden van het algemeen bestuur, de graduate commissie en de taskforce zijn in een reglement vastgelegd (zie bijlage 6).

5Financiën

De inkomsten voor de pilot en voor het PD-traject komen uit de pilot-financiering van het Ministerie van OCW. Onbekend is nog of er in analogie met de PhD ook een promotiebonus aan de PD verbonden zal worden. Daarnaast levert elk PD-traject ook 12 ½ % inzetbare onderwijstijd op.

Er zijn voor de instellingen drie typen kosten verbonden aan de pilot: kosten met betrekking tot een individueel PD-traject (begeleiding en bezoldiging PD-kandidaat); kosten voor de versterking van de begeleidingskwaliteit (Training-the-Trainer); en kosten voor deelname aan het Graduate Netwerk.

5.1Kosten per PD-traject

Voor een enkel PD-traject gelden de volgende kostenposten:

  • arrowSalaris, vergoeding of vrijstelling door de instelling;
  • arrowOndersteuning, materiaal en werkruimte;
  • arrowBegeleiding;
  • arrowOpleiding en training.

Ad a Salaris, vergoeding of vrijstelling door de instelling

Deze kosten zijn afhankelijk van het type kandidaat. Voor sommigen, zoals de net afgestudeerde talentvolle MA-student, zal, in analogie met de universitaire promovendus, een full-time salaris gelden (€ 70.000). Voor een docent van de instelling kan een vrijstelling van onderwijs- en andere taken voor twee of meer dagen per week gelden, in analogie met de regelingen die veel HBO’s momenteel hebben voor hun PhD-kandidaten (€ 40.000). Ten slot is er de praktiserend kunstenaar of ontwerper wiens salariskosten gedekt zijn vanuit de werkgever of specifieke fondsen. Daar zijn in principe geen kosten voor de HBO-instellingen verbonden, maar zij kunnen besluiten tot vormen van co-financiering.

Ad b Ondersteuning, materiaal en werkruimte

Voor een deel kunnen deze kosten ‘in kind’ worden georganiseerd en belegd bij bestaande afdelingen en ruimtes in de instelling. Materiaalkosten zijn moeilijker te voorzien en afhankelijk van het type project. Daarbij stellen wij als vuistregel voor dat de instelling een bedrag van minimaal € 1.000 tot maximaal € 5.000 per jaar bijdraagt en de kandidaat zelf de benodigde aanvullende financiering realiseert.

Ad c Begeleiding

De eisen die vanuit de landelijke werkgroep aan de begeleiding worden gesteld en de wens vanuit de pilot Kunst + Creatief om met twee begeleidende lectoren te werken, maken dit een hoge kostenpost. De landelijke werkgroep suggereert per begeleidingsteam 30 tot 40 mensdagen per jaar. Dat komt, uitgaande van een uurtarief van € 75 (ex BTW)32arrow32.Dit is gebaseerd op het uurtarief van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie à € 75 (ex BTW). op € 24.000 per jaar per kandidaat. Deze kosten kunnen worden teruggebracht als ze voor de begeleidende lectoren niet gekapitaliseerd, maar in tijd en taken verrekend worden. Om de kosten hanteerbaar te houden stelt de taskforce een maximum bedrag voor van € 4.000 voor begeleiding door experts uit de professionele praktijk..

Ad d Opleiding en training

De kandidaten halen 20 EC van hun opleidings- en trainingskosten uit het Graduate Network waaraan voor de kandidaat geen extra kosten zijn verbonden. Aan externe opleiding- of trainingsactiviteiten zijn mogelijk kosten verbonden. Deze worden vanuit de instelling gemaximeerd op € 1.000 voor het gehele traject.

5.2Kosten voor Training the Trainer

Deze kosten zijn bedoeld voor de training van de begeleidende lectoren en afhankelijk van de hoeveelheid PD-kandidaten in de pilot. Per kandidaat zijn er twee lectoren voor wie Training-the-trainer activiteiten zullen gelden. Wanneer de pilot met 20 kandidaten begint, is het aantal begeleidende lectoren dan ook maximaal 40. Het gaat om twee soorten activiteiten:

  • arrowPeer-to-peer uitwisseling over de begeleidingsvraagstukken en -ervaringen. Daarvoor zullen enkele initiele coachingsbijeenkomsten nodig zijn, naar schatting, € 5.000 per jaar;
  • arrowGerichte workshops op thematieken als begeleidings- en leerstijlen, verantwoordelijkheid van de begeleiding, work-life balance, omgaan met onzekerheid etc.

De thema’s komen voort uit de peer-to-peer groepen, en er worden maximaal twee workshops per jaar georganiseerd. De kosten voor een half-daagse workshop met een simpele werkvorm, kunnen geraamd worden op € 1.500. Per instelling komen de kosten uit rond € 620.

5.3Kosten voor het Graduate Network

De kosten voor het Graduate Netwerk betreffen:

  • arrowOpleiding en training
  • arrowCommunity building
  • arrowGovernance

Ad a Opleiding en training

Het Graduate Network biedt een opleidings- en trainingsprogramma van 20 verplichte EC en een aantal keuze-onderdelen aan. We gaan ervanuit dat deze onderdelen ‘in kind’ vanuit de betrokken instellingen geleverd worden, waarbij het network er zorg voor draagt dat de belasting gelijkelijk verdeeld wordt. Wel kan het zijn dat er speciale voorzieningen in een cursus moeten getroffen waarvoor enig handgeld in de begroting moet worden opgenomen, naar schatting zal maximaal € 5.000 per jaar voldoen.

Ad b Community building

Onderdeel van de opleiding en training is een doorlopend presentatie en participatieseminar (2 x per jaar) waarvoor kleine additionele kosten (publiciteit, catering) zullen gelden. Daarnaast biedt dit seminar de gelegenheid tot het uitnodigen van (buitenlandse) onderzoekers die hun actuele onderzoek presenteren. Kosten daarvoor kunnen worden gemaximeerd op € 5.000 per jaar.

Ad c Governance en communicatie

Het Graduate Network heeft een lichte governance structuur met een Algemeen Bestuur, een Graduate Commissie en een Taskforce. Met het Algemeen Bestuur zijn, behoudens enkele secretariaatsposten, geen grote kosten gemoeid. Voor de Graduate Commissie geldt dat de deelnemende lectoren een zware inhoudelijke taak hebben, zowel in de vormgeving van de opleidingsonderdelen, als in de monitoring van de PD-kandidaten. Deze werkzaamheden komen bovenop de begeleiding van de ‘eigen’ PD-kandidaten en het is daarom absolute noodzaak dat de instellingen het qua taakomschrijving en belasting mogelijk maken om dit te doen. Net zoals onder § 2.1 ad c) gaat het niet perse om monetarisering maar om tijd en taken.
De Taskforce blijft bestaan maar krijgt een operationele opdracht. Ze wordt gefinancierd zoals de Taskforce werd gefinancierd. Daarnaast zal een substantieel bedrag moeten worden gereserveerd voor communicatie, gezien de omvang en de diversiteit van het Graduate Network.

5.4Samenvattend

Met deze variabele kostenposten kunnen de kosten die een instelling per PD betaalt varieren tussen € 14.000 en € 91.000 zoals in onderstaande tabel te zien is. De inkomsten die hier vanuit de pilot tegenoverstaan, en vanuit een eventuele promotiepremie zijn nog niet bekend. Er is een preciezer uitgewerkte begroting beschikbaar via de Bestuurlijke Werkgroep van de PD-Pilot Kunst + Creatief waarbij instellingen verschillende kostenposten op maat kunnen vormgeven.

table

1Educational Profile
NL
Index
Close